महावीर जयंतीचा दिवस जैन धर्माच्या लोकांसाठी खूप खास असतो. दरवर्षी चैत्र महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील त्रयोदशी तिथीला महावीर जयंतीचा उत्सव साजरा केला जातो. महावीर जयंतीच्या या खास प्रसंगी, जैन धर्माचे लोक प्रभातफेरी, शोभा यात्रा आणि पूजा विधी आयोजित करतात. महावीर जयंती ही भगवान महावीरांना समर्पित आहे, महावीरजींनी समाजकल्याणाचे संदेश दिले आणि मोक्ष मिळविण्यासाठी ५ नियमही बनवले. या पाच नियमांना महावीरांचे पंचसिद्धांत म्हणून ओळखले जाते. अशात या वर्षी महावीर जयंती कधी साजरी केली जाईल आणि त्याचे महत्त्व काय आहे ते जाणून घेऊया.
भगवान महावीर कोण आहेत?
पौराणिक धार्मिक ग्रंथ आणि कथांनुसार, महावीर स्वामी जी हे जैन धर्माचे २४ वे तीर्थंकर आहेत. महावीर स्वामी हे जैन धर्मातील २४ प्रमुख लोकांपैकी एक आहेत, ज्यांना कठोर तपश्चर्या करून ज्ञानप्राप्ती झाली. असे म्हटले जाते की जैन धर्माच्या या तीर्थंकरांनी त्यांच्या इंद्रियांवर आणि भावनांवर पूर्णपणे विजय मिळवला होता.
२०२५ मध्ये महावीर जयंती कधी आहे?
२०२५ मध्ये, महावीर जयंती गुरुवार, १० एप्रिल २०२५ रोजी साजरी केली जाईल.
महावीरांची पाच तत्वे कोणती?
राजेशाही थाटामाट सोडून अध्यात्माचा मार्ग स्वीकारणाऱ्या महावीर स्वामींनी आयुष्यभर मानवजातीला अंधारातून प्रकाशाकडे जाण्याचा मार्ग दाखवला आहे. महावीर स्वामींनी मानवी जीवन जगण्यासाठी ५ तत्वे दिली आहेत, ज्यांना पंचशील तत्व म्हणतात.
सत्य
अहिंसा
अस्तेय म्हणजे चोरी न करणे
अपरिग्रह म्हणजे विषय आणि वस्तूंबद्दल कोणतीही आसक्ती नसणे.
ब्रह्मचर्य पाळणे
महावीर जयंतीशी संबंधित तथ्ये
महावीरांचे जन्मस्थान बिहार आहे म्हणून हा सण बिहारमध्ये मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो.
महावीरांच्या जन्मस्थळाला अहल्या भूमी म्हणतात.
महावीरजींचे ज्ञानाचे आध्यात्मिक साधना १२ वर्षे चालले.
पालिताना, राणकपूर, श्रावणबेळगोला, दिलवारा मंदिर, खंडगिरी लेणी आणि उदयगिरी लेणी ही भारतातील प्रसिद्ध जैन तीर्थक्षेत्रे आहेत जिथे जयंती मोठ्या प्रमाणात साजरी केली जाते.
