प्रत्येक विद्यार्थ्याच्या आयुष्यात 10वीचा वर्ग खूप महत्वाचा असतो. कारण यानंतर विद्यार्थी आपल्या करिअरला कोणती दिशा देणार हे ठरवतात.योग्य करिअर पर्याय निवडणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. स्पर्धेच्या या युगात करिअर करण्यासाठी अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत, मात्र आवड आणि आवडीनुसार करिअरला प्राधान्य द्यायला हवे.
बहुतेक मुले दहावीनंतरच पुढील अभ्यासासाठी प्रवाहाची निवड करतात. विविध प्रवाह किंवा विभागांमध्ये विज्ञानाला सर्वाधिक पसंती दिली जाते. मात्र, अनेक मुलं दहावीनंतर करिअरचा पर्याय म्हणून कॉमर्स शाखेची निवड करतात. चार्टर्ड अकाउंटंट होण्याचे स्वप्न पाहणारे विद्यार्थी दहावीनंतर वाणिज्य शाखेची निवड करतात.
वाणिज्य शाखेत करिअर करू इच्छिणाऱ्या काही विद्यार्थ्यांना दोन पर्याय असतात. गणित हा विषय म्हणून किंवा त्याशिवाय वाणिज्य शाखेतील व्यावसायिक अभ्यासक्रम करून ते वाणिज्य प्रवाहात यशस्वी करिअर करू शकतात.कॉमर्समध्ये व्यवसाय आणि मार्केटिंगच्या अभ्यासासाठी अभ्यासक्रमांचा समावेश होतो. यामध्ये, उत्पादनानंतर माल उत्पादकाकडून अंतिम ग्राहकापर्यंत कसा पोहोचतो यासंबंधीचा अभ्यासक्रम शिकवला जातो.वाणिज्य प्रवाहात व्यवसाय आणि व्यवस्थापन क्षेत्रापासून मीडिया आणि मार्केटिंगपर्यंत अनेक महत्त्वाच्या विषयांचा समावेश होतो.
10वी नंतर वाणिज्य शाखेचा पर्याय निवडणाऱ्या विद्यार्थ्यांना वाणिज्य शाखेतील विषयांचे ज्ञान असणे आवश्यक आहे. कोणत्याही प्रवाहातील अभ्यासामध्ये मुख्य विषय तसेच वैकल्पिक विषयांचा समावेश असतो. कॉमर्समध्येही काही मुख्य विषयांसह अनेक विषय पर्याय म्हणून उपलब्ध असतील. वाणिज्य शाखेची निवड करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना गणितासह वाणिज्य किंवा गणिताशिवाय वाणिज्य हा पर्यायही दिला जातो.
काही प्रमुख वाणिज्य विषय-
अकाउंटन्सी
व्यवसाय अभ्यास
अर्थशास्त्र
इंग्रजी
गणित
माहिती सराव
मानसशास्त्र
गृहशास्त्र
संगणक शास्त्र
शारीरिक शिक्षण
ललित कला
गणितासह वाणिज्य विषय -
अनेक विद्यार्थी 10वी नंतर गणितासह वाणिज्य प्रवाह निवडतात. वाणिज्य शाखेत गणितासह करिअरचे अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत.
बीए इकॉनॉमिक्स
सांख्यिकी मध्ये बी.ए
बीए गणित
बीए इंग्रजी साहित्य
बॅचलर ऑफ बिझनेस स्टडीज
बॅचलर ऑफ बिझनेस अॅडमिनिस्ट्रेशन
बॅचलर ऑफ बिझनेस मॅनेजमेंट
बी.कॉम ऑनर्स
बीएससी इकॉनॉमिक्स
(बीएससी. अर्थशास्त्र)
बीए एलएलबी
बीबीए एलएलबी
BCom LLB (BCom.LLB)
बीए पाककला कला
बॅचलर ऑफ हॉटेल मॅनेजमेंट
पाककला कला मध्ये BHM
गणिताशिवाय वाणिज्य विषय-
गणित विषयाशिवाय वाणिज्य शाखेत हे अभ्यासक्रम आहेत.
B.Com (वाणिज्य पदवी)
बीबीए (बॅचलर ऑफ बिझनेस अॅडमिनिस्ट्रेशन)
बीएमएस (बॅचलर ऑफ मॅनेजमेंट स्टडीज)
बॅचलर ऑफ हॉटेल मॅनेजमेंट
करिअर पर्याय-
चार्टर्ड अकाउंटंट (CA)
कंपनी सचिव
CFA (चार्टर्ड आर्थिक विश्लेषक)
एक्च्युअरी/सर्व्हेयर
एलएलबी (5 वर्षे)
यूपीएससी, आरबीआय ग्रेड बी ऑफिसर, बँक परीक्षा, बँक पीओ, एसएससी सीजीएल, स्टेट पीएससी इत्यादी स्पर्धात्मक परीक्षांची तयारी.
CMA (खर्च आणि व्यवस्थापन लेखापाल)
बीए इकॉनॉमिक्स B.Com (B.Com.)
बीबीए बॅचलर ऑफ मॅनेजमेंट स्टडीज
वाणिज्य पदविका अभ्यासक्रम-
डिप्लोमा इन हॉटेल मॅनेजमेंट
डिजीटल मार्केटिंग मध्ये डिप्लोमा
डिप्लोमा इन फॅशन डिझायनिंग
डिप्लोमा इन फायनान्शिअल अकाउंटिंग
डिप्लोमा इन इव्हेंट मॅनेजमेंट
पत्रकारिता आणि जनसंवादात डिप्लोमा
बँकिंग आणि फायनान्स मध्ये डिप्लोमा
डिप्लोमा इन ई-अकाउंटिंग टॅक्सेशन
डिप्लोमा इन कॉम्प्युटर ऍप्लिकेशन
बँकिंग मध्ये डिप्लोमा
डिप्लोमा इन रिस्क इन्शुरन्स
डिप्लोमा इन बिझनेस मॅनेजमेंट
अॅनिमेशन आणि ग्राफिक डिझायनिंगमध्ये डिप्लोमा