प्रिंटिंग टेक्नॉलॉजीमध्ये डिप्लोमा ते पदवीपर्यंतच्या 3 वर्षाचाअभ्यासक्रमांचा समावेश आहे. प्रिंटिंग चे नाव ऐकल्यावर अनेक गोष्टी लक्षात येतात, जसे की फोटो प्रिंटिंग, डॉक्युमेंट प्रिंटिंग, कार्ड प्रिंटिंग इत्यादी. आजच्या काळात छपाई हे अत्यंत महत्त्वाचे कार्य आहे आणि ते मोठ्या प्रमाणावर केले जात आहे. पण मुद्रण म्हणजे केवळ कागदावर मजकूर आणि फोटो छापणे असे नाही. येथे आपण मुद्रण तंत्रज्ञानाबद्दल बोलत आहोत जे सर्वात आव्हानात्मक काम आहे. यामध्ये उमेदवारांना अनेक गोष्टींचे ज्ञान असायला हवे. यामध्ये उमेदवारांना संगणक, गणित, विज्ञान, मेकॅनिकल, इलेक्ट्रॉनिक्स, इलेक्ट्रिकल आणि केमिकल इंजिनीअरिंग अशा अनेक विषयांचे ज्ञान असणे आवश्यक आहे.प्रिंटिंग टेक्नॉलॉजीमध्ये विद्यार्थ्यांना कागद, अॅल्युमिनियम, काच, फॅब्रिक, प्लास्टिक आणि सब्सट्रेट्स इत्यादींवर छपाईबद्दल शिकवले जाते. त्यात छपाईचे व्यवस्थापन, प्रशासन, तंत्रज्ञान, पॅकेजिंग, वितरण, उत्पादन इत्यादींचाही समावेश होतो.
पात्रता -
या कोर्समध्ये प्रवेश मिळवण्यासाठी, विद्यार्थ्यांनी भारत सरकारद्वारे मान्यताप्राप्त बोर्डातून इयत्ता 12 वी उत्तीर्ण केलेली असावी किंवा इयत्ता 12 वी च्या शेवटच्या बोर्ड परीक्षेत बसलेला उमेदवार देखील या कोर्ससाठी अर्ज करू शकतो. अभ्यासक्रमाच्या प्रवेशासाठी विद्यार्थ्याला विज्ञान शाखेत उत्तीर्ण होणे बंधनकारक आहे. विद्यार्थ्याचे बारावीत किमान 50 टक्के गुण असावेत. राखीव प्रवर्गातील उमेदवारांसाठी 5 टक्के गुणांची सूट आहे, म्हणजेच त्यांना अभ्यासक्रमात प्रवेश घेण्यासाठी फक्त 45 टक्के गुणांची आवश्यकता आहे. अभ्यासक्रमात प्रवेश घेण्यासाठी किमान वय 17 वर्षे आहे.
प्रवेश प्रक्रिया -
प्रवेश परीक्षेद्वारेच अभ्यासक्रमाला प्रवेश घेता येतो. प्रवेश परीक्षा संस्था, राज्य आणि राष्ट्रीय स्तरावर घेतली जाते. ज्यामध्ये विद्यार्थ्यांना परीक्षा आयोजित करणाऱ्या संस्थेच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊन अर्ज करावा लागेल. jee मुख्य UPSEE h cet एपी EAMCET BCECE MU OET या परीक्षा देऊन या अभ्यासक्रमात प्रवेश मिळू शकतो
अर्ज नोंदणी -
उमेदवार अधिकृत वेबसाइटवर जातात. अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर अर्ज भरा. अर्ज भरल्यानंतर तो नीट तपासून घ्या,जर फॉर्ममध्ये चूक असेल तर तो नाकारला जाऊ शकतो. विनंती केलेली कागदपत्रे अपलोड करा.अर्ज सादर करा. क्रेडिट कार्ड किंवा डेबिट कार्डद्वारे ऑनलाइन फॉर्म फी भरा.
अभ्यासक्रम -
प्रिंटिंग टेक्नॉलॉजी अभ्यासक्रमाचा कालावधी ३ वर्षांचा आहे. ज्यामध्ये विद्यार्थ्यांना विविध विषयांसह व्यावहारिक ज्ञान दिले जाते. या अभ्यासक्रमात प्रवेश घेऊ इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी 3 वर्षांचा एकात्मिक वार्षिक अभ्यासक्रम खाली दिला आहे.
व्यावहारिक विज्ञान
लागू गणित
इंग्रजी आणि संप्रेषण कौशल्ये
माहिती तंत्रज्ञान व्यावहारिक
मूलभूत अभियांत्रिकी - इलेक्ट्रिकल इलेक्ट्रॉनिक आणि मेकॅनिकल
ग्राफिक डिझाइन
जाहिरात आणि मल्टीमीडिया
संगणक अनुप्रयोग 1
उपयोजित विज्ञान 2
मुद्रण प्रक्रिया
द्वितीय वर्षाचा
अभ्यासक्रम ऑफसेट
प्रिंटिंग पारंपारिक प्रक्रिया पृष्ठभागाची तयारी
स्क्रीन प्रिंटिंग
संगणक अनुप्रयोग 2
स्क्रीन प्रिंटिंग तंत्र पृष्ठभागाची तयारी
व्यावहारिक काम
तृतीय वर्षाचा अभ्यासक्रम
पॅकेजिंग तंत्रज्ञान 1
पेपर टेक्नॉलॉजी इंक
तंत्रज्ञान flexographic
प्रिंटिंग मशीन देखभाल
व्यावहारिक विविध उत्पादनांवर पॅकेज चाचणी - व्यावहारिक
प्रीप्रेस बाइंडिंग आणि फर्निशिंग व्यवसाय
एनआयपी तंत्रज्ञानातील व्यवस्थापन
डिजिटल प्रीप्रेस - व्यावहारिक
बाइंडिंग आणि फर्निशिंग - व्यावहारिक
तंत्रज्ञान डिजिटल पॅकेजिंग तंत्रज्ञान 2
पॅकेटसाठी संगणक ते तंत्रज्ञान मुद्रण
गुणवत्ता नियंत्रण तंत्र खर्च आणि अंदाज
संगणक तंत्रज्ञान - व्यावहारिक प्रकल्प
शीर्ष महाविद्यालये -
डॉ. तामी पाई पॉलिटेक्निक-मणिपाल
रिजनल इन्स्टिट्यूट ऑफ प्रिंटिंग टेक्नॉलॉजी
पुसा पॉलिटेक्निक
शासकीय मुद्रण तंत्रज्ञान संस्था
इंदिरा गांधी राष्ट्रीय मुक्त विद्यापीठ
जॉब व्याप्ती आणि पगार -
प्रकाशन सहाय्य पगार- 2 ते 4 लाख रुपये वार्षिक
मुद्रण पर्यवेक्षक पगार- 3 ते 4 लाख रुपये वार्षिक
प्रिंटिंग ट्रेन पगार- 2.5 ते 4 लाख रुपये वार्षिक
मुद्रण अभियंता पगार- 3 ते 4 लाख रुपये वार्षिक
मुद्रण अधिकारी पगार- 2 ते 4 लाख रुपये वार्षिक
प्रीप्रेस ऑपरेटर पगार- 2 ते 4 लाख रुपये वार्षिक
तांत्रिक उपाय प्रतिनिधी पगार- 3 ते 4 लाख रुपये वार्षिक
Edited By - Priya Dixit