रशियाने कोरोनाविरोधात मोठे पाऊल उचलले आहे. आता स्पुतनिक या रशियन लसीची नेजल आवृत्तीही समोर आली आहे. रशियाकडून असे सांगण्यात आले आहे की त्यांनी जगातील पहिली नेजल लस तयार केली आहे. स्पुतनिक लसीचा हा एक नवीन प्रकार आहे.
या अनुनासिक लसीची चाचणी रशियाकडून बराच काळ सुरू होती. इतर काही देशही या दिशेने काम करत होते. पण यश मिळवणारा पहिला देश आता रशिया बनला आहे. असे बोलले जात आहे की, अनुनासिक लस आल्यानंतर कोरोनाविरुद्ध सुरू असलेले हे जागतिक युद्ध सोपे होऊ शकते .
नेजल लस नाकातून दिली जाते. याला इंट्रानेजल लस असेही म्हणतात. स्नायूमध्ये इंजेक्शनद्वारे दिलेली लस ही इंट्रामस्क्युलर लस आहे. ही नेजल लस स्प्रे म्हणून दिली जाऊ शकते असे सांगितले जात आहे.
तसे, भारत कोरोना विरूद्ध नेजललस देखील तयार करत आहे. खुद्द पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनीही अनेकदा याचा उल्लेख केला आहे. ही लस भारत बायोटेकने वॉशिंग्टन युनिव्हर्सिटी स्कूल ऑफ मेडिसिन (WUSM) च्या सहकार्याने विकसित केली जात आहे.
टोचलेल्या लसीपेक्षा त्याचे अधिक फायदे आहेत असे मानले जाते. या लसीमुळे लोकांवर कमी दुष्परिणाम होतील आणि त्यामुळे इंजेक्शन आणि सुईचा अपव्ययही कमी होईल, असेही तज्ज्ञ सांगत आहेत.
नेजल लसीव्यतिरिक्त, यावेळी डीएनए लसीवर देखील वेगाने काम सुरू आहे. या शर्यतीत भारताने वेगवान कामगिरी केली आहे. झायडस कॅडिला कंपनीतर्फे पहिली डीएनए लस तयार केली जात आहे. फार्माजेट पद्धतीने ही लस सहज लावता येऊ शकते असे सांगण्यात येत आहे.
तसे, नेजल ते डीएनए लसीपर्यंतची चर्चा अशा वेळी जोर धरू लागली आहे जेव्हा कोरोनाने जगातील अनेक देशांमध्ये पुन्हा एकदा जोरदार दणका दिला आहे
एकीकडे अमेरिका आणि युरोपीय देशांमध्ये कोरोनाच्या रुग्णांमध्ये वाढ होत आहे, तर चीनमध्येही नवीन रुग्णांच्या संख्येत विक्रमी वाढ होत आहे. अशा परिस्थितीत ही लसच कोरोनाविरुद्धचे सर्वात मोठे शस्त्र ठरू शकते.