दसरा हा सण दरवर्षी आश्विन महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या दशमीला साजरा केला जातो. या वेळी अधर्मावर धर्माच्या विजयाचा हा दिवस 05 ऑक्टोबर 2022 रोजी येत आहे. सनातन धर्मात पौर्णिमा ते अमावस्या असे 15 दिवस असून या दिवसांमधील सर्व तिथींना वेगळे महत्त्व दिले गेले आहे. त्याच वेळी, एखाद्या तारखेला सण असणे ते अधिक शुभ बनवते. दसऱ्याचा दिवसही अनेक अर्थाने अतिशय शुभ मानला जातो. अशा पक्ष्याबद्दल ची माहिती सांगणार आहोत ज्याचे दर्शन दसऱ्याच्या दिवशी करणे खूप शुभ मानले जाते.
विजयादशमी म्हणजेच दसऱ्याच्या दिवशी नीलकंठ पक्ष्याचे दर्शन घेणे अत्यंत शुभ मानले जाते. दसऱ्याच्या दिवशी एखाद्याला नीळकंठ पक्षी दिसल्यास घरात धन आणि अन्नाची कमतरता भासत नाही आणि कुटुंबात शुभ कार्ये होतात, असे धार्मिक मान्यता सांगतात. मनुष्य सर्व पापाच्या बंधनातून मुक्त होतो.
नीळकंठ पक्षी हे भगवान शिवाचे प्रतीक मानले जाते आणि दसऱ्याला ते पाहण्याची श्रद्धा रामाशी संबंधित आहे. किंबहुना, पौराणिक कथा सांगतात की, रावणाचा वध केल्यावर जेव्हा रामाला विश्वाच्या हत्येचे पाप वाटले, तेव्हा त्यांनी भगवान शिवाची पूजा केली, तेव्हा शिव नीलकंठाच्या रूपात प्रकट झाले.
नीलकंठ पक्ष्याचे दर्शन केल्यावर या मंत्राचा जाप करावा -
"कृत्वा नीराजनं राजा बालवृद्धयं यता बलम्। शोभनम खंजनं पश्येज्जलगोगोष्ठसंनिघौ।। नीलग्रीव शुभग्री सर्वकामफलप्रद पृथ्वियामवतीर्णोसि ख्ञजरीट नमोस्तुते ।।
