Mahotkat Vinayak Ganesha महोत्कट विनायक हा भगवान श्री गणेशाच्या ६४ अवतारांपैकी पहिला अवतार आहे. नरांतक आणि देवांतक नावाच्या दोन राक्षस भावांच्या नाशासाठी हा अवतार अवतरला होता. त्यांचे वडील कश्यप प्रजापती होते आणि आई अदिती. त्यांचे वाहन म्हणजेच सवारी सिंह आहे. त्याच्या नऊ हातांमध्ये शस्त्रे आहेत. त्यांच्या हातात सुदर्शन चक्र, तलवार, बाण, धनुष्य, त्रिशूळ, शंख, कमळ, गदा आणि परशू आहे आणि ते दहाव्या हाताने आपल्या भक्तांना इच्छित परिणामांचा आशीर्वाद देतात.
कथा
रुद्रकेतू आणि शारदा नावाच्या दाम्पत्याला मूलबाळ नव्हते. याचं दोघांनाही दु:ख होतं. ते भगवान गणेशाचे परम भक्त होते.
सुदैवाने एके दिवशी श्रीगणेशाच्या कृपेने शारदा गरोदर राहिली आणि नंतर तिने देवांतक आणि नरांतक नावाच्या दोन मुलांना जन्म दिला. एकदा नारद मुनी त्यांना भेटायला आले, त्यांनी त्यांना सांगितले, "तुझी ही मुले महान विद्वान असतील, परंतु ते अनिष्टाचे संकेत देखील दर्शवत आहेत." असे सांगून, त्यांचे पुत्र मोठे झाल्यावर त्यांनी त्यांना भगवान शंकराची तपश्चर्या करण्यास सांगितले. त्यानंतर त्या दोघांनी भगवान शंकराची तपश्चर्या केली आणि त्यांच्याकडे वरदान मागितले, "जर तुम्ही आमच्यावर खूप प्रसन्न असाल तर आम्हाला असे वरदान द्या की आम्ही दोघे भाऊ तिन्ही लोकांवर राज्य करू." मग त्यांनी दहशत निर्माण केली.
नरांतकने इंद्र आणि देवांतकने पृथ्वीवरील सर्व राजांचा पराभव केला. त्यानंतर देवांना अडचणींचा सामना करावा लागला. अदितीला आपल्या मुलांची अवस्था पाहून दया आली. तिने पती कश्यप प्रजापतीकडे उपाय विचारला. त्यांनी महागणपतीजींची तपश्चर्या करण्यास सांगितले.
याने महागणपतीजी प्रसन्न झाले आणि त्यांनी अदितीला वर मागायला सांगितले. अदिती म्हणाली, "माझ्या पोटी तुम्ही माझा मुलगा म्हणून जन्म घ्या."
तथास्तु म्हणत महागणपतीजी अंतर्धान पावले. मध्यरात्री ते अदितीच्या गर्भातून दहा भुजा आणि सूर्यासमान तेजाने प्रकट झाले. त्यांनी नरांतक आणि देवांतक यांचा वध केला आणि देवता आणि पृथ्वीवरील सर्व रहिवाशांना त्यांच्या अत्याचारांपासून मुक्त केले.
