देवाची पूजा करताना इच्छा नसतानाही काही चुका होतात किंवा लक्ष न दिल्याने काही निष्काळजीपणा घडतात, त्यामुळे देवाचा अनादर होतो. प्रार्थना करण्यापूर्वी देवतांचे आवाहन केले जाते, त्यांच्या आगमनानंतर, योग्य पवित्रा, पाय धुणे इत्यादी केल्यानंतरच प्रार्थना केली जाते. थेट प्रार्थना करणे योग्य नाही.
तुम्ही तुमच्या घरी एखाद्या खास पाहुण्याला आमंत्रित करा आणि ते आल्यावर आदरपूर्वक दार उघडा आणि त्यांना बसण्याची विनंती करा. नाश्त्याचे पाणी लावल्यानंतरच आम्ही आमची समस्या त्यांच्याशी शेअर करतो. जर पाहुणे आल्यानंतर, त्याची मागणी त्याच्या आदरातिथ्याशिवाय थेट ठेवली गेली, तर कदाचित त्याला हे वागणे योग्य वाटणार नाही. योग्य मार्ग हा आहे की आपण त्यांना आदराने बोलावू आणि त्यांचा आदर केल्यानंतर आपली भावना व्यक्त करू. नेमकी हीच गोष्ट देवालाही लागू होते.
जो देव घराच्या पूजेच्या ठिकाणी विराजमान आहे, तो केवळ मूर्ती नसून जिवंत आहे आणि त्याच भावनेने आपण त्याची पूजा करतो. कदाचित त्यामुळेच हिवाळा आला की उबदार कपडे घालतात, तर उन्हाळा आला की मंदिरात पंखाही लावतात.
घरात विराजमान असलेली देवता आपली व्हीव्हीआयपी आहे हे आपल्या वागण्यावरून दिसून येते. पण अनेक वेळा असे घडते की आपल्या सोयीनुसार आपण कधी संवेदनशील तर कधी असंवेदनशील बनतो.
पूजास्थान स्वच्छ ठेवा, मूर्ती सुसज्ज करा
ज्याप्रमाणे मंदिरांची नियमित स्वच्छता केली जाते, त्याचप्रमाणे घरातील प्रार्थनास्थळाच्या स्वच्छतेची काळजी घेतली पाहिजे. पुजेच्या खोलीत धूळ साचल्याचे, जुनी फुले ठेवल्याचे अनेकवेळा दिसून येते. हे योग्य नाही. जर एखादे प्रार्थनास्थळ असेल, तर तुम्ही खूप व्यस्त असलात तरी त्याची प्रत नियमितपणे स्वच्छ करावी. पूजेच्या ठिकाणी आंघोळ करणे, वस्त्र परिधान करणे आणि चंदन व फुले इत्यादी धातूच्या मूर्तींना अर्पण करण्याचा नियम असावा, जसे आपण रोज करतो. लोक आणखी एक चूक करतात, अंघोळ केल्यावर, कपडे घालण्याबरोबरच मंत्रजप वगैरे करायला लागतात. हे योग्य नाही. पूजेच्या ठिकाणी जाताना, सर्वप्रथम, आपणास आपल्या स्वामींना सज्ज करावे लागेल, जर धातूच्या मूर्तीच्या जागी दगडी मूर्ती किंवा फोटो असेल तर प्रथम एक दिवस आधी लावलेली लस हलक्या ओल्या कपड्याने स्वच्छ करा, नंतर नवीन टिळक लावा आणि जुने फूल काढून नवीन फुले अर्पण करा.
डोक्यावर कापड ठेवा
काही लोक डोक्यावर कपडा ठेवणे फालतू मानतात पण तसे नाही, डोक्यावर रुमाल, टोपी किंवा साफा घालणे आणि स्त्रियांनी पल्लू ठेवणे हे इतरांच्या आदराचे लक्षण आहे. असे केल्याने आपण देवाप्रती आपला आदर दाखवतो.
