हिंदू धर्मात एकादशीला खूप महत्त्व आहे. या दिवशी भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मीची पूजा विधिवत केली जाते. वर्षभरात २४ एकादशीचे व्रत केले जातात, परंतु अधिक मासच्या बाबतीत ही संख्या २६ होते. मान्यतेनुसार हे व्रत केल्याने मृत्युनंतर मोक्ष मिळतो. वरुथिनी एकादशी या वर्षी २४ एप्रिल रोजी येत आहे. हे व्रत केल्याने प्रत्येक क्षेत्रात यश मिळते. यासोबतच पापांचाही नाश होतो. दर महिन्याच्या शुक्ल पक्ष आणि कृष्ण पक्षाला एकादशीचे व्रत केले जाते. या विशेष प्रसंगी, जगाचे रक्षक भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मीची विशेष पूजा केली जाते. असे केल्याने माणसाला त्याच्या सर्व पापांपासून मुक्ती मिळते.
शुभ मुहूर्त
वैदिक पंचागानुसार वरुथिनी एकादशी २३ एप्रिल रोजी दुपारी ४:४३ वाजता सुरू होईल. ज्याचा समारोप २४ एप्रिल रोजी दुपारी २:३२ वाजता होईल. अशा परिस्थितीत २४ एप्रिल रोजी एकादशीचे व्रत केले जाईल. तर, पाराणा २५ एप्रिल रोजी सकाळी ५:४६ ते ८:३० या वेळेत केला जाईल.
पौराणिक कथा
या व्रताबाबत एक पौराणिक कथा प्रचलित आहे. त्यानुसार, एकदा मांधात नावाच्या राजाच्या पंखाला एका जंगली अस्वलाने चावा घेतला, ज्यामुळे राजा खूप घाबरला. या परिस्थितीत त्याने भगवान विष्णूंचे स्मरण केले आणि आपल्या प्राणाच्या रक्षणासाठी प्रार्थना केली. मग भगवंतांनी त्याची प्रार्थना ऐकली आणि प्रसन्न होऊन राजाला वरुथिनी एकादशीचे व्रत करण्यास सांगितले, ज्यामुळे त्याच्या शरीरातील सर्व वेदना दूर होतील. मग राजाने विधीनुसार हे व्रत केले. त्यामुळे राजाला एक सुंदर शरीर मिळाले. तेव्हापासून वरूथिनी एकादशीला सुरुवात झाली.
काय करावे आणि काय करू नये?
या दिवशी, उपवास करताना, व्यक्तीने दूध, दही, फळे, सरबत, साबुदाणा, बदाम, नारळ, रताळे, बटाटा, मिरची, सेंधे मीठ, राजगीर पीठ इत्यादींचे सेवन करावे. पूजा केल्यानंतर, स्वच्छ पाण्यात आणि स्वच्छ भांड्यात काहीही खावे.
या उपवासाच्या आधी किंवा त्याच दिवशी मांसाहार करू नका. यामुळे उपवास अयशस्वी मानला जाईल. हा व्रत करणाऱ्या व्यक्तीला भात आणि मीठ खाण्यासही मनाई आहे.
हे उपाय करा
या दिवशी पिवळे कपडे घाला आणि पूजा करा. भगवान विष्णूला पिवळ्या रंगाचे नैवेद्य अर्पण करा आणि फक्त पिवळी फुले अर्पण करा.
या दिवशी देवी लक्ष्मी आणि भगवान विष्णू यांच्यासमोर ९ वातींचा दिवा लावा. यामुळे घरात आनंद आणि शांती राहील.
या दिवशी कनकधारा स्तोत्राचे पठण करावे. भगवान विष्णूच्या सहस्र नावांचा जप करा.
