भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी अनेक योद्ध्यांनी बलिदान दिले, त्यात मंगल पांडेपासून शहीद भगतसिंगपर्यंत अनेक नावांचा समावेश आहे. या स्वातंत्र्यसैनिकांमध्ये अनेक जोड्या होत्या ज्यांनी इंग्रजांचे दातखिळवले होते. त्यात लाल-बाल-पाल (लाला लजपत राय, बाल गंगाधर टिळक आणि बिपिन चंद्र पाल) यांच्या जोडीचा समावेश आहे. भारत 15 ऑगस्ट 2022 रोजी आपल्या स्वातंत्र्याचा 76 वा वर्धापन दिन साजरा करत आहे. भारताच्या स्वातंत्र्याला 75 वर्षे पूर्ण झाल्यानिमित्त भारत सरकारने 'हर घर तिरंगा अभियान' आणि 'आझादी का अमृत महोत्सव' साजरा करण्याचा निर्णय घेतला आहे. या निमित्ताने आपल्या स्वातंत्र्यसैनिकांबद्दल जाणून घेऊया, भारतीय स्वातंत्र्यसैनिकांच्या या जोडीबद्दल जाणून घेऊया.
लाला लजपत राय, बाळ गंगाधर टिळक, बिपिन चंद्र पाल यांना लाल-बाल-पाल म्हणूनही ओळखले जाते. त्यांनी भारतीय समाजात स्वातंत्र्यासाठी आवश्यक असलेली सामाजिक जाणीव निर्माण केली. 19 व्या शतकाच्या सुरुवातीला स्वातंत्र्यलढ्याचा भयंकर टप्पा सुरू झाला. हा तो काळ होता जेव्हा काँग्रेसचे दोन तुकडे झाले होते. गरम पक्ष आणि नरम पक्ष. गरम दलाच्या प्रमुख नेत्यांमध्ये बाळ गंगाधर टिळक, बिपिन चंद्र पाल, लाला लजपत राय यांचा समावेश होता. लाल-बाल-पाल या नावाने त्यांचे स्मरण केले जाते. त्यांना विश्वास होता की शांतता आणि विनंती यापुढे कार्य करणार नाही.
या त्रिमूर्तीने ब्रिटीश राजवटीच्या क्रूरतेवर आणि भारतीय संस्कृतीबद्दलच्या न्यूनगंडावर टीका केली आणि सुधारणा आणि प्रबोधनात सामील झाले. टिळकांनी जनतेला एकत्र आणण्यासाठी महाराष्ट्रात गणेशोत्सव सुरू केला. इंग्रज त्यांना इतके घाबरले की त्यांना 'भारतीय अशांततेचे जनक' असे संबोधले जात असे. दुसरीकडे विपिन चंद्र पाल यांनी सामाजिक सुधारणेसाठी एका विधवेशी लग्न केले जे त्या काळात दुर्मिळ होते. यासाठी त्यांना कुटुंबाशी संबंध तोडावे लागले. दुसरीकडे लाला लजपत राय यांनी स्वामी दयानंद सरस्वती यांच्यासमवेत आर्य समाजाला पंजाबमध्ये लोकप्रिय केले. 30 ऑक्टोबर 1928 रोजी त्यांनी लाहोरमध्ये सायमन कमिशनच्या विरोधात निदर्शनात भाग घेतला. यादरम्यान लाठीमारात ते जखमी झाले आणि नंतर त्यांचा मृत्यू झाला. मृत्यूपूर्वी ते म्हणाले होते, 'माझ्या शरीरावरील प्रत्येक काठी ब्रिटिश सरकारच्या शवपेटीतील खिळ्याप्रमाणे काम करेल.' ते योग्य असल्याचे निष्पन्न झाले. 20 वर्षात भारत स्वतंत्र झाला.
