चीनच्या 'Spy बलून' वरून अमेरिकेत गोंधळ, चिनी घुसखोरीचा नवा मार्ग?

वॉशिंग्टन- अमेरिकेत चिनी गुप्तहेरांच्या फुग्याच्या उपस्थितीमुळे अमेरिकेच्या हृदयाची धडधड वाढली आहे. कॅनडा, अमेरिका आणि आता लॅटिन अमेरिकेवर चिनी बलून घिरट्या घालत आहे. यामुळे चीन आणि अमेरिका यांच्यातील तणाव वाढला आहे. चीनने त्याला गुप्तचर फुगा मानण्यास नकार दिला असला तरी. फुग्याच्या वादामुळे अमेरिकेचे परराष्ट्र मंत्री अँटनी ब्लिंकन यांनीही आपला चीन दौरा रद्द केला आहे. अमेरिकेत चिनी गुप्तचर फुग्याच्या उपस्थितीमुळे असाही प्रश्न उपस्थित होत आहे की चीनचा जगात हस्तक्षेप का वाढत आहे?

अमेरिकेच्या संरक्षण विभागाचे मुख्यालय पेंटागॉनने शुक्रवारी रात्री सांगितले की आणखी एक चिनी पाळत ठेवणारा बलून लॅटिन अमेरिकेतून जात आहे. पेंटागॉनचे प्रेस सेक्रेटरी ब्रिगेडियर जनरल पॅट रायडर यांनी सांगितले की, आम्हाला आणखी एक फुगा लॅटिन अमेरिकेतून गेल्याचे वृत्त मिळत आहे. आमचे आकलन असे आहे की हा आणखी एक चिनी पाळत ठेवणारा बलून आहे.

यापूर्वी, मोंटानामध्ये अमेरिकेच्या हद्दीत चिनी पाळत ठेवणारा फुगा देखील उडत असल्याची माहिती मिळाली होती. अमेरिकेच्या मोंटानामध्ये तीन क्षेपणास्त्र प्रक्षेपण स्थळे आहेत. दुसरीकडे अमेरिकन अधिकार्‍यांचे मत आहे की हेरगिरीच्या उद्देशाने हा फुगा अमेरिकेच्या हवाई हद्दीत घुसला होता.

व्हाईट हाऊसने सांगितले की अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांना चीनने अमेरिकेच्या हवाई क्षेत्राच्या उल्लंघनाची माहिती दिली असून ते परिस्थितीवर बारकाईने लक्ष ठेवून आहेत. बिडेन यांनी सर्वसामान्यांच्या सुरक्षेच्या दृष्टीने चिनी बलून अद्याप नष्ट न करण्याचा निर्णय घेतला आहे, परंतु यावर चर्चा केली जाईल. त्याच वेळी अमेरिकेचे परराष्ट्र मंत्री ब्लिंकन म्हणाले की, त्यांचे पहिले काम हे सुनिश्चित करणे आहे की चीनी बलून अमेरिकेच्या हवाई हद्दीतून बाहेर काढला जाईल.

3 बस एवढा मोठा फुगा: पेंटागॉनने म्हटले आहे की मोठ्या संख्येने पेलोडसह सुसज्ज तीन बसेसच्या आकाराचा चिनी बलून कदाचित पुढील काही दिवस अमेरिकेच्या आकाशात राहील आणि व्यापक पाळत ठेवण्याची क्षमता आहे. हा फुगा 60000 फूट उंचीवर असून यापासून कोणताही धोका नसल्याचे अमेरिकेने स्पष्ट केले आहे.

गदारोळ का झाला : दक्षिण समुद्रात चीनला आव्हान देण्यासाठी अमेरिकेने फिलिपाइन्समध्ये आपले सैन्य पाठवण्याचा निर्णय घेतला आहे. अमेरिकेने फिलिपाइन्समध्ये 9 लष्करी तळ बांधले आहेत. त्यामुळे अमेरिकेतही चिनी फुग्यांमुळे खळबळ उडाली आहे.

या प्रकरणी चीनचे काय स्पष्टीकरण : चीनने त्याला गुप्तचर फुगा मानण्यास पूर्णपणे नकार दिला आहे. चीनचा दावा आहे की फुगा हा हवामान संशोधन उपग्रह आहे, ज्याने आपला मार्ग गमावला आहे आणि कोणत्याही सार्वभौम देशाच्या अधिकार क्षेत्र आणि हवाई क्षेत्राचे उल्लंघन करण्याचा त्याचा हेतू नाही.

ब्लिंकेन काय म्हणाले: ब्लिंकेन म्हणाले की जेव्हा परिस्थिती परवानगी देते तेव्हा मी चीनला जाण्याचा विचार करतो, परंतु या टप्प्यावर सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे ही पाळत ठेवणारी वस्तू आमच्या हवाई क्षेत्रातून बाहेर काढणे आणि आम्ही ते येथून बाहेर काढू.

हे आम्ही चीनला स्पष्ट केले आहे असे अमेरिकेच्या परराष्ट्र मंत्री म्हणाले. मला वाटते की ज्या देशाच्या हवाई हद्दीचे अशा प्रकारे उल्लंघन केले जाईल तोही अशीच प्रतिक्रिया देईल. आपण आपल्या जागी असतो तर चीनची प्रतिक्रिया काय असेल याचे मला आश्चर्य वाटते.

ब्लिंकेन म्हणाले की अमेरिकेवर पाळत ठेवणारा फुगा उडवण्याचा चीनचा निर्णय अस्वीकार्य आणि बेजबाबदार आहे. हे आमच्या सार्वभौमत्वाचे उल्लंघन आहे, हे आंतरराष्ट्रीय कायद्याचे उल्लंघन आहे. आम्ही सर्व संवेदनशील माहितीचे संरक्षण करण्यासाठी, आमच्या लोकांचे संरक्षण करण्यासाठी आणि चीनला हे स्पष्ट केले की हे अस्वीकार्य आणि बेजबाबदार पाऊल आहे हे अत्यंत महत्त्वाचे होते.

जगात चीनचा हस्तक्षेप वाढत आहे : चीन हा विस्तारवादी देश मानला जातो. भारत, जपान, तैवान, फिलीपिन्स, इंडोनेशिया, 25 पेक्षा जास्त देशांसह त्याच्या सागरी आणि जमिनीच्या सीमा सामायिक करतात. त्याला यातील बहुतांश देशांवर आपले वर्चस्व प्रस्थापित करायचे आहे.

यासाठी त्यांनी प्रथम श्रीलंका, पाकिस्तान, नेपाळ इत्यादी देशांना मदत केली आणि जेव्हा हे देश संकटात सापडले तेव्हा त्यांनी हात खेचले. हे देश विनाशाच्या उंबरठ्यावर पोहोचले आहेत. रशियासोबतही त्याचा सीमावाद सुरू आहे, त्यामुळे अमेरिका आणि युरोपीय देशही चीनवर सातत्याने त्यांच्या कारभारात हस्तक्षेप करत असल्याचा आरोप करत आहेत.