आंतरराष्ट्रीय परिचारिका दिन 2023: नोबल नर्सिंग सेवेची सुरुवात करणाऱ्या फ्लोरेन्स नाईटिंगेल(Florence Nightingale)च्या वाढदिवसानिमित्त दरवर्षी12 मे हा दिवस जगभरात आंतरराष्ट्रीय नर्सिंग दिन म्हणून साजरा केला जातो. देशातील महानगरे आणि मोठ्या शहरांमध्ये उत्तम वैद्यकीय व्यवस्थेमुळे परिचारिकांच्या संख्येत तितकी कमतरता नाही, जितकी लहान शहरे आणि गावांमध्ये आहे.
फ्लोरेन्सचा जन्म 12 मे 1820 रोजी झाला. फ्लॉरेन्सच्या स्मरणार्थ, दरवर्षी 12 मे हा तिचा वाढदिवस 'आंतरराष्ट्रीय परिचारिका दिन' (जागतिक नर्सिंग दिन) म्हणून साजरा केला जातो. आजारी आणि रुग्णांची काळजी घेण्यात आयुष्य घालवणाऱ्या फ्लॉरेन्सचे स्वतःचे बालपण आजारपणाच्या आणि शारीरिक दुर्बलतेच्या कचाट्यात गेले.
इतिहास-
पहिल्यांदाच 'नर्स डे' साजरा करण्याचा प्रस्ताव अमेरिकेच्या आरोग्य, शिक्षण आणि कल्याण विभागाच्या अधिकारी 'डोरोथी सदरलँड' यांनी मांडला होता. अमेरिकेचे अध्यक्ष डी.डी. आयझेनहॉवरने तो साजरा करण्यासाठी मान्यता दिली. हा दिवस 1953 मध्ये पहिल्यांदा साजरा करण्यात आला. आंतरराष्ट्रीय परिचारिका परिषदेने 1965 मध्ये पहिल्यांदा हा दिवस साजरा केला.
1974 मध्ये 12 मे हा दिवस आंतरराष्ट्रीय परिचारिका दिन म्हणून साजरा करण्याचा निर्णय घेण्यात आला, ज्यांनी नर्सिंग व्यवसायाला सुरुवात केली त्या प्रसिद्ध 'फ्लोरेन्स नाइटिंगेल' यांचा जन्मदिवस. फ्लॉरेन्स नाइटिंगेलबद्दल असे म्हटले जाते की, ती हातात कंदील घेऊन रात्री हॉस्पिटलमध्ये फिरत असे. त्या दिवसांत इलेक्ट्रिकल उपकरणे नव्हती, फ्लॉरेन्सला तिच्या रुग्णांची इतकी काळजी होती की दिवसा त्यांची काळजी घेत असतानाही ती रात्रीच्या वेळी हॉस्पिटलमध्ये फिरत असे आणि कोणाला आपली गरज आहे का हे पाहत असे.
त्यांनी आपले संपूर्ण आयुष्य गरीब, आजारी आणि दुःखी लोकांच्या सेवेसाठी समर्पित केले. यासोबतच त्यांना समाजात मानाचे स्थान मिळवून देण्याचे काम केले. पूर्वी नर्सिंगच्या कामाकडे तुच्छतेने पाहिले जायचे. 1860 मध्ये, फ्लॉरेन्सच्या अथक प्रयत्नांमुळे आर्मी मेडिकल स्कूलची स्थापना झाली. त्याच वर्षी फ्लॉरेन्सने नाईटिंगेल ट्रेनिंग स्कूलची स्थापना केली. त्याच वर्षी फ्लोरेन्सने नोट्स ऑन नर्सिंग नावाचे पुस्तक प्रकाशित केले. नर्सिंग कोर्ससाठी लिहिलेले हे जगातील पहिले पुस्तक आहे. हा दिवस 'लेडी विथ द लॅम्प' म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या आधुनिक नर्सिंगची आई 'फ्लोरेन्स नाइटिंगेल' यांच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो.
नर्सिंग हा सर्वात मोठा आरोग्य व्यवसाय मानला जातो. शारीरिक, मानसिक आणि सामाजिक अशा सर्व पैलूंद्वारे रुग्णाची काळजी घेण्यासाठी प्रशिक्षित आणि अनुभवी असणे आवश्यक आहे. आज कोरोना महामारीच्या काळात परिचारिका देखील आपली भूमिका चोख बजावत असून रुग्णांची उत्तम काळजी घेऊन आपले जीव धोक्यात टाकून रुग्णांच्या उपचारामध्ये लागले. कोविड महामारीच्या काळात देखील डॉक्टरांनी आणि नर्सेस ने आपले पूर्ण योगदान दिले.
