World No Tobacco Day 2025 : यावर्षी जागतिक तंबाखू विरोधी दिन बुधवार 31 मे रोजी आहे. गेल्या काही वर्षांपासून, जागतिक तंबाखू विरोधी दिनाने अनेक विषयांवर लक्ष केंद्रित केले आहे. यामध्ये तंबाखूच्या जाहिराती, दुय्यम धूर, तंबाखू कर आकारणी, तंबाखू उद्योग हस्तक्षेप, तंबाखूचे पॅकेजिंग आणि युवक प्रतिबंध यांचा समावेश आहे. या लेखात जाणून घ्या, जागतिक तंबाखू विरोधी दिनाचा इतिहास काय आहे, या वर्षीची थीम आणि हा दिवस साजरा करण्यामागचा उद्देश काय आहे
तंबाखूचे अनेक शारीरिक आणि आर्थिक नुकसान आहेत. एकीकडे तंबाखूच्या सेवनामुळे अनेक आजार होऊ शकतात, तर दुसरीकडे त्यामुळे जागतिक अन्न संकट निर्माण होऊ शकते. जागतिक तंबाखू विरोधी दिन (WNTD) 31 मे रोजी तंबाखूच्या वापराच्या हानिकारक प्रभावांबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी आणि तंबाखूचा वापर कमी करण्यासाठी प्रभावी धोरणांचा पुरस्कार करण्यासाठी जगभरात साजरा केला जातो.
वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन (डब्ल्यूएचओ) च्या मते, तंबाखू पिकवणे आपल्या आरोग्यासाठी हानिकारक आहे, शेतकऱ्यांचे आरोग्य आणि संपूर्ण ग्रहाच्या आरोग्याला हानी पोहोचवते. याचे एक प्रमुख कारण तंबाखू उद्योग आहे, जे तंबाखूव्यतिरिक्त इतर पिके घेण्याच्या प्रयत्नांमध्ये हस्तक्षेप करते आणि जागतिक अन्न संकटांना कारणीभूत ठरते. जागतिक तंबाखू विरोधी दिन ही एक मोहीम आहे जी सरकारांना तंबाखूवर वाढणारी सबसिडी बंद करण्यास प्रोत्साहित करते. तसेच, यातून होणारी बचत शेतकऱ्यांना शाश्वत धान्य पिकवण्यास आणि अन्न सुरक्षा आणि पोषण गुणवत्ता सुधारण्यास मदत करू शकते
इतिहास-
World No Tobacco Day 2025: चा इतिहास: वर्ष 1987 मध्ये, जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) तंबाखूच्या साथीच्या आजाराकडे आणि त्याच्या आरोग्यावरील घातक परिणामांकडे देशाचे आणि जगाचे लक्ष वेधण्यासाठी जागतिक तंबाखू विरोधी दिनाची स्थापना केली. पहिला जागतिक तंबाखू विरोधी दिन 7 मे 1988 रोजी "तंबाखू किंवा आरोग्य: आरोग्य निवडा" या थीमसह साजरा करण्यात आला. तेव्हापासून दरवर्षी हा दिवस तंबाखू नियंत्रणाशी संबंधित महत्त्वाच्या विषयावर लक्ष केंद्रित करतो. तंबाखूच्या वापराच्या विविध पैलूंबद्दल आणि आरोग्यावर होणार्‍या परिणामांबद्दल जागरूकता पसरवणे आणि सर्वांना माहिती देणे हा या थीमचा उद्देश आहे.
जागतिक तंबाखू विरोधी दिन 2025 थीम:
31 मे रोजी जागतिक तंबाखू विरोधी दिन आहे. या वर्षी त्याची थीम "आकर्षणाचा खुलासा:तंबाखू आणि निकोटीन उत्पादनांवर उद्योग धोरणांचा पर्दाफाश ". गेल्या काही वर्षांपासून, जागतिक तंबाखू विरोधी दिनाने अनेक विषयांवर लक्ष केंद्रित केले आहे. यामध्ये तंबाखूच्या जाहिराती, दुय्यम धूर, तंबाखू कर आकारणी, तंबाखू उद्योग हस्तक्षेप, तंबाखूचे पॅकेजिंग आणि युवक प्रतिबंध यांचा समावेश आहे.
उद्दिष्टे:
जागतिक तंबाखू विरोधी दिन जागरूकता वाढवण्यासाठी, तंबाखू नियंत्रण धोरणांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि तंबाखूमुक्त जगाचा पुरस्कार करण्यासाठी एक महत्त्वाचे व्यासपीठ म्हणून काम करतो. या कालावधीत अनेक मोहिमा आयोजित केल्या जातात ज्यात राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर जनजागृती मोहिमा, शैक्षणिक कार्यक्रम, वकिली कार्यक्रम आणि धोरण वकिली यांसारख्या विविध उपक्रम आणि उपक्रमांचा समावेश होतो.
1. सरकारला तंबाखूच्या लागवडीवरील सबसिडी समाप्त करण्यासाठी प्रोत्साहित करणे आणि त्या बचतीचा उपयोग शेतकऱ्यांना इतर उपयुक्त धान्ये पिकवण्यासाठी मदत करण्यासाठी जे उत्तम अन्न सुरक्षा आणि पोषण प्रदान करेल.
2. शेतकऱ्यांना तंबाखूचे दुष्परिणाम आणि इतर तृणधान्ये पिकवण्याचे फायदे याविषयी जागरूक करणे आणि त्यांना तंबाखू वाढण्यापासून रोखणे. तसेच त्यांच्यामध्ये शाश्वत पिके घेण्याच्या फायद्यांबद्दल जागरूकता वाढवणे.
3. तंबाखूची लागवड कमी करून वाळवंटीकरण आणि पर्यावरणविषयक समस्यांशी लढा देण्याच्या प्रयत्नांना पाठिंबा देणे.
4. शाश्वत उपजीविकेच्या कामात अडथळा आणणारे उद्योग उघड करणे.
Edited by - Priya Dixit
