दरवर्षी प्रसिद्ध शास्त्रज्ञ कार्ल लँडस्टीन यांच्या जन्मदिनी 'जागतिक रक्तदाता दिन' साजरा केला जातो. आणि हा दिवस जागतिक आरोग्य संघटनेद्वारे 14 जून रोजी साजरा केला जातो. जागतिक रक्तदान दिन साजरा करण्यामागचा उद्देश रक्तदानाला प्रोत्साहन देणे आणि त्यासंबंधीचे गैरसमज दूर करणे हा आहे.
शरीरविज्ञान किंवा विज्ञानातील नोबेल पारितोषिक मिळालेले प्रसिद्ध शास्त्रज्ञ कार्ल लँडस्टीन यांच्या स्मरणार्थ हा दिवस जगभरात साजरा केला जातो.
महान शास्त्रज्ञ कार्ल लँडस्टीन यांचा जन्म 14 जून 1868 रोजी झाला. त्यांनी मानवी रक्तातील ऍग्ग्लूटिनिनच्या उपस्थितीच्या आधारावर रक्त पेशींचे A, B आणि O गटांमध्ये वर्गीकरण केले. या वर्गीकरणाने वैद्यकीय शास्त्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. या महत्त्वपूर्ण शोधामुळेच कार्ल लँडस्टीन यांना 1930 मध्ये नोबेल पारितोषिक देण्यात आले.
जागतिक आरोग्य संघटनेने 1997 मध्ये 100 टक्के ऐच्छिक रक्तदान सुरू केले, ज्यामध्ये 124 प्रमुख देशांचा समावेश करण्यात आला आणि सर्व देशांना ऐच्छिक रक्तदानाला प्रोत्साहन देण्याचे आवाहन करण्यात आले.
रक्ताची गरज असलेल्या कोणत्याही नागरिकाला पैसे देऊन रक्त विकत घ्यावे लागू नये हा या उपक्रमाचा मुख्य उद्देश होता आणि हे उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी आतापर्यंत 49 देशांनी ऐच्छिक रक्तदानाला प्रोत्साहन दिले आहे. तथापि, भारताचा समावेश असलेल्या अनेक देशांमध्ये रक्तदानासाठी अजूनही पैशांची देवाणघेवाण केली जाते.
विविध संस्था आणि वैयक्तिक स्तरावर रक्तदानाबाबत उचललेली पावले भारतात ऐच्छिक रक्तदानाला चालना देण्यासाठी प्रभावी ठरली आहेत. रक्तदानाबाबत वैद्यकीय शास्त्र सांगते की, ज्यांचे वय 16 ते 60 वर्षांच्या दरम्यान आहे, ज्याचे वजन 45 किलोपेक्षा जास्त आहे, अशी कोणतीही निरोगी व्यक्ती रक्तदान करू शकते. तसेच, ज्याला एचआयव्ही, हिपॅटायटीस बी किंवा हेपेटायटीस सी सारख्या आजारांनी ग्रासलेले नाही आणि रक्तदान करण्यास इच्छुक आहे, तो आपले रक्तदान करून एखाद्याचे प्राण वाचवू शकतो.
अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य सामान्य माहितीवर आधारित आहे. या माहितीची पूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.