Swami Vivekananda Jayanti:जगभरात भारतीय अध्यात्माचे गाणे वाजवणारे स्वामी विवेकानंद (स्वामी विवेकानंद) यांचा जन्म 12 जानेवारी 1863 रोजी कोलकाता येथे झाला.
मध्ये घडले. त्यांचे बालपणी नरेंद्रनाथ दत्त असे नाव होते. स्वामी विवेकानंदांच्या जीवनाशी निगडीत एक विशेष घटना म्हणजे अमेरिकेतील शिकागो येथील जागतिक धर्म परिषदेत त्यांनी केलेले भाषण. जी आजही लक्षात आहे. नरेंद्रनाथ ते स्वामी विवेकानंद असा त्यांचा प्रवास गुरु रामकृष्ण परमहंस यांच्या भेटीनंतर सुरू झाला. बेलूर मठाची स्थापना स्वामीजींनी 1 मे, 1897 रोजी त्यांचे गुरू रामकृष्ण परमहंस यांच्या शिकवणीवर अगाध श्रद्धा असलेल्या ऋषी आणि तपस्वींना संघटित करण्यासाठी केली होती. दुर्बलतेचे बेड्या तोडून जीवनाचे ध्येय गाठण्याचा संदेश त्यांनी जगातील तरुणांना दिला. आज आम्ही तुम्हाला स्वामी विवेकानंद यांच्या जीवनाशी संबंधित काही खास गोष्टी सांगणार आहोत.
1. स्वामी विवेकानंद, ज्यांना सुरुवातीपासूनच अध्यात्माची आवड होती, त्यांचा जन्म कोलकाता येथे कायस्थ कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील विश्वनाथ दत्त कलकत्ता उच्च न्यायालयात वकील होते आणि त्यांची आई
भुवनेश्वरी देवी धार्मिक विचारांची स्त्री होती. वयाच्या 25 व्या वर्षी विवेकानंदांनी घर सोडले आणि एका सामान्य भिक्षूचा पोशाख घातला. येथूनच नरेंद्रनाथांचा विवेकानंद होण्याचा प्रवास सुरू झाला.
2. स्वामी विवेकानंदांनी रामकृष्ण परमहंस यांना आपले गुरू मानले. 1881 मध्ये दक्षिणेश्वर, कलकत्ता येथील काली मंदिरात त्यांची भेट रामकृष्ण परमहंसांशी झाली. त्यांच्या प्रश्नांची उत्तरे मिळाल्यावर ते त्यांच्या गुरूंच्या विचारसरणीने इतके प्रभावित झाले की त्यांनी त्यांचा गुरु म्हणून स्वीकार केला.
3. रामकृष्ण परमहंसांसोबतच्या पहिल्या भेटीत, विवेकानंदांनी तोच प्रश्न पुन्हा केला जो त्यांनी इतरांना विचारला, 'तुम्ही देव पाहिला आहे का?' त्यावर उत्तर देताना रामकृष्ण परमहंस म्हणाले, 'होय मी पाहिले आहे, मी तुम्हाला जितके स्पष्टपणे पाहू शकतो तितकेच मी देवाला पाहू शकतो. फरक एवढाच आहे की मी त्यांना तुमच्यापेक्षा जास्त खोलवर अनुभवू शकतो. रामकृष्ण परमहंसजींच्या या शब्दांनी विवेकानंदांच्या जीवनावर खोलवर छाप सोडली होती.
4. 11 सप्टेंबर 1893 रोजी अमेरिकेतील शिकागो येथे झालेल्या धर्म संसदेत स्वामीजींनी 'अमेरिकेतील बंधू आणि भगिनी' या शब्दाने भाषण सुरू केले, त्यानंतर संपूर्ण 2 मिनिटे शिकागोच्या आर्ट इन्स्टिट्यूटमध्ये टाळ्यांचा कडकडाट होत राहिला. या घटनेची इतिहासात सदैव नोंद झाली आहे.
5. स्वामी विवेकानंदांना त्यांच्या तारुण्यात दमा आणि शुगर सारख्या गंभीर आजारांनी ग्रासले होते. 'हे आजार मला 40 वर्षे ओलांडू देणार नाहीत' असे भाकीत त्यांनी एकदा केले होते. आम्ही तुम्हाला सांगतो की त्यांच्या मृत्यूची ही भविष्यवाणी खरोखरच खरी ठरली आणि त्यांनी 4 जुलै 1902 रोजी वयाच्या 39 व्या वर्षी जगाचा निरोप घेतला.
6. महासमाधीनंतर बेलूरमध्ये गंगेच्या तीरावर स्वामी विवेकानंदांचे अंतिम संस्कार करण्यात आले. किनाऱ्याच्या पलीकडे त्यांचे गुरु रामकृष्ण परमहंस यांचे अंतिम संस्कार झाले.
7. स्वामी विवेकानंद यांच्या जन्मदिनी दरवर्षी 12 जानेवारी रोजी भारतात राष्ट्रीय युवा दिन साजरा केला जातो. ज्याची सुरुवात 1985 पासून झाली होती.