Ovarian Cancer Causes: ओव्हेरियन कर्करोग हा महिलांमध्ये दुसऱ्या क्रमांकाचा सर्वात सामान्य कर्करोग आहे. हा अंडाशय कर्करोग आहे, जो प्रजनन प्रणालीशी संबंधित आहे. अंडाशय कर्करोगाला मूक कर्करोग असेही म्हणतात. हा कर्करोग सुरुवातीला कोणत्याही लक्षणांशिवाय होतो. त्यामुळे महिलांमध्ये अंडाशय कर्करोग आढळण्यास अनेक वर्षे लागतात आणि त्यावर उपचार करणे कठीण होते.
गेल्या काही वर्षांत ओव्हेरियन कर्करोगाचे प्रमाण झपाट्याने वाढत आहे. महिलांमध्ये याबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी, दरवर्षी ८ मे रोजी जागतिक अंडाशय कर्करोग दिन साजरा केला जातो. जागतिक अंडाशय कर्करोग दिन २०२५ च्या खास प्रसंगीगर्भाशयाच्या कर्करोगाच्या लक्षणांबद्दल जाणून घेऊया-
१. कौटुंबिक इतिहास - अंडाशय कर्करोगात कौटुंबिक इतिहासाची भूमिका
ज्या महिलांची आई, बहीण किंवा इतर कोणत्याही जवळच्या नातेवाईकाला अंडाशय कर्करोगाने ग्रासले आहे त्यांना हा कर्करोग होण्याची शक्यता जास्त असते. BRCA1 आणि BRCA2 जनुकांमधील फरक कर्करोगाचा धोका वाढवतात. गर्भाशयाच्या कर्करोगाव्यतिरिक्त, जर कुटुंबातील इतिहासात स्तनाचा कर्करोग असेल तर महिलांना तो होण्याचा धोका असतो.
२. वृद्धापकाळामुळे होणारा अंडाशय कर्करोग
५० वर्षांनंतर महिलांमध्ये अंडाशय कर्करोगाचे प्रमाण जास्त आढळते. या वयात महिलांमध्ये रजोनिवृत्ती सुरू होते. रजोनिवृत्ती दरम्यान, महिलांमध्ये इस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टेरॉन हार्मोन्सची पातळी झपाट्याने कमी होते. हार्मोनल असंतुलनासोबतच, ते अंडाशयातील पेशी देखील वाढवते. त्यामुळे कर्करोग होण्याची शक्यता जास्त असते.
३. जीवनशैली आणि लठ्ठपणा-
प्रसूतीनंतर वाढलेले वजन, लठ्ठपणा आणि असंतुलित जीवनशैली यामुळे महिलांमध्ये विविध प्रकारच्या कर्करोगाचा धोका वाढतो. ज्या महिला नियमितपणे प्रक्रिया केलेले अन्न, जास्त तेल आणि मसाले आणि साखर खातात त्यांना अंडाशय कर्करोगाचा धोका अनेक पटींनी जास्त असतो. एवढेच नाही तर दैनंदिन जीवनशैलीत शारीरिकदृष्ट्या सक्रिय नसल्यामुळे रोगप्रतिकारक शक्ती कमकुवत होते. यामुळे शरीर कर्करोगाच्या पेशींची वाढ थांबवू शकत नाही.
४. हार्मोनल थेरपी -
जेव्हा महिला ४० ते ४५ वर्षांच्या वयात रजोनिवृत्ती सुरू करतात, तेव्हा त्यांना त्यांच्या हार्मोन्सचे संतुलन राखण्यासाठी हार्मोन रिप्लेसमेंट थेरपी (HRT) दिली जाते. नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिसिनने केलेल्या संशोधनातून असे दिसून आले आहे की ज्या महिला ५ वर्षे किंवा त्याहून अधिक काळ एचआरटी (हार्मोन रिप्लेसमेंट थेरपी) वापरतात त्यांना अंडाशय कर्करोगाचा धोका जास्त असतो. हार्मोन रिप्लेसमेंट थेरपीमुळे गंभीर प्रकारच्या अंडाशय कर्करोगाचा धोका जास्त असतो.
५. अनियमित मासिक पाळी
महिलांमध्ये अनियमित मासिक पाळी आणि मासिक पाळी दरम्यान जास्त रक्तस्त्राव यामुळे अंडाशय कर्करोगाचा धोका वाढतो. अनियमित मासिक पाळी ही स्त्रीच्या शरीरात इस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टेरॉन हार्मोन्सचे असंतुलन दर्शवते. यामुळे अंडाशयातील पेशींची असामान्य वाढ होते. ज्यामुळे अंडाशय कर्करोगाचा धोका वाढतो. विशेषतः जर महिलेचे वय ४० वर्षांपेक्षा जास्त असेल आणि तिला सतत मासिक पाळीच्या समस्या, पोटात सूज आणि भूक न लागणे असे अनुभव येत असतील तर हे अंडाशय कर्करोगाचे पहिले लक्षण असू शकते. अशा परिस्थितीत, महिलांनी निश्चितच डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा आणि वैद्यकीय चाचणी (ओव्हेरियन कॅन्सरसाठी वैद्यकीय चाचणी) करावी.
महिलांमध्ये अंडाशय कर्करोग हा एक मूक हत्यारा आहे. या कर्करोगाची लक्षणे खूप उशिरा दिसून येतात. परंतु जर त्याची कारणे वेळीच ओळखली गेली आणि त्याबद्दल डॉक्टरांचा सल्ला घेतला तर अंडाशय कर्करोगाचा धोका कमी होऊ शकतो. नियमित वैद्यकीय चाचण्या, जागरूकता आणि संतुलित जीवनशैली हे अंडाशय आणि विविध प्रकारच्या कर्करोगापासून बचाव करण्याचा एकमेव मार्ग आहे.
