अनेक राज्यांमध्ये कोरोना व्हायरससह H3N2 फ्लूच्या घटनांमध्ये अचानक वाढ होत आहे. वाढता संसर्ग आरोग्य तज्ज्ञांसाठी पुन्हा एकदा चिंतेचा विषय बनला आहे. सध्या त्याची प्रकरणे फार कमी येत आहेत, मात्र होळीचा सण लक्षात घेता सतर्क राहण्याच्या सूचना देण्यात आल्या आहेत.
H3N2 विषाणू दरवर्षी या काळात बदलतो आणि थेंबांद्वारे पसरतो. परंतु हे चिंतेचे कारण नाही कारण रुग्णालयात दाखल होण्याच्या संख्येत फारशी वाढ दिसून येत नाही. मात्र, तरीही होळीच्या सणासुदीच्या काळात लोकांनी सावध राहण्याची गरज आहे. लोकांनी होळी साजरी करावी, परंतु वृद्धांनी विशेषतः सावधगिरी बाळगली पाहिजे, ज्यांना तीव्र श्वसन रोग, हृदय समस्या, मूत्रपिंड समस्या किंवा डायलिसिससारखे गंभीर आजार आहेत. त्यांनी गर्दीच्या ठिकाणी जाण्याबाबत काळजी घेणे आवश्यक आहे, कारण अशा ठिकाणीच विषाणू संसर्गाचा धोका जास्त असतो.
आरोग्य तज्ञ म्हणतात की वर्षाच्या या वेळी जेव्हा हवामान बदलते तेव्हा इन्फ्लूएंझा होण्याची शक्यता जास्त असते. आतापासून आम्ही प्री-कोविड परिस्थितीत परतलो आहोत आणि मास्क घातलेले नाही. त्यामुळे विषाणूचा प्रसार अधिक सहज होण्यास मदत होईल. जर आपण स्वतःला इन्फ्लूएंझा होण्यापासून रोखू इच्छित असाल. जर आपण गर्दीच्या ठिकाणी जात असाल तर आपण मास्क वापरणे आवश्यक आहे. आपण आपले हात वारंवार धुणे आवश्यक आहे आणि शारीरिक अंतर देखील पाळले पाहिजे.
दोन महिन्यांपासून केसेसमध्ये सातत्याने वाढ होत आहे
दुसरीकडे, H3N2 इन्फ्लूएंझाच्या वाढत्या प्रकरणांवर केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाने सोमवारी आरोग्य तज्ज्ञांसोबत बैठक घेतली. आरोग्य तज्ज्ञांनी सांगितले की, देशात कोरोनाचे रुग्ण कमी झाले असले तरी फ्लूचे रुग्ण वाढत आहेत. कमकुवत प्रतिकारशक्ती असलेल्या लोकांसाठी हा फ्लू धोकादायक ठरू शकतो. हे टाळण्यासाठी गर्दीच्या ठिकाणी मास्क वापरण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे. गेल्या दोन महिन्यांपासून राजधानी दिल्लीसह भारतातील अनेक भागात इन्फ्लूएंझाच्या रुग्णांमध्ये वाढ होत आहे.
कोरोना महामारीनंतर लोकांमध्ये फ्लूचे रुग्ण वाढण्याची भीती आहे, कारण कोरोना सारखीच लक्षणे त्रस्त रुग्णांमध्ये दिसून येत आहेत. गेल्या काही दिवसांत दिल्ली आणि आसपासच्या भागातून असे अनेक रुग्ण रुग्णालयात पोहोचले आहेत, ज्यांना गेल्या 10-12 दिवसांपासून तीव्र तापासह खोकला येत आहे. आयसीएमआरच्या अहवालात असे सांगण्यात आले की, गेल्या दोन-तीन महिन्यांपासून इन्फ्लूएंझा व्हायरस H3N2 चा उप-प्रकार पसरत आहे. देशाच्या अनेक भागांतील लोकांमध्ये या ताणाची लक्षणे आढळून आली आहेत. आरोग्य तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की या प्रकारातील लोक इतर उपप्रकारांपेक्षा हॉस्पिटलमध्ये दाखल होण्याची अधिक शक्यता असते.
ही लक्षणे रुग्णांमध्ये दिसून येतात
आरोग्य तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की ज्या रुग्णांना इन्फ्लूएंझा-ए विषाणूच्या H3N2 स्ट्रेनची लागण झाली आहे. अशा रुग्णांना 2-3 दिवस जास्त ताप येतो. अंगदुखी, डोकेदुखी, घशात जळजळ, याशिवाय रुग्णाला दोन आठवडे सतत खोकला होतो. हे फ्लूच्या सामान्य लक्षणांमध्ये गणले जाते. त्याचबरोबर विषाणूजन्य तापासोबतच सर्दी, खोकला, ब्राँकायटिस यासारख्या गंभीर फुफ्फुसाच्या समस्याही काही रुग्णांमध्ये दिसून येत आहेत. त्याचबरोबर छातीत जड होणे आणि व्हायरल इन्फेक्शनची प्रकरणेही समोर येत आहेत. व्हायरल इनफेक्शन सामान्य असलं आणि दरवर्षी फेब्रुवारीमध्ये रुग्ण दिसत असले तरी या व्हायरसचं आता म्युटेशन झालं आहे. H3n2 व्हायरसमध्ये खोकला कमीतकमी तीन आठवड्यांपर्यंत राहतो.
यामुळे रुग्ण हैराण होत आहेत. खोकला जात नाही म्हणून अँटिबायोटिक्स औषध घेतात. हे हानिकारक आहे असं इंडियन मेडिकल असोसिएशनचं म्हणणं आहे.
काय काळजी घ्याल?
पुरेसं पाणी प्या
डॉ. सांगतात, डॉक्टरांकडे गेला नाहीत तरी तुम्ही पुरेसं पाणी प्याल याची काळजी घ्या. दिवसभरात तीन लीटर पाणी शरीरात जाणं अत्यंत गरजेचं आहे. त्यामुळे पुरेसं पाणी तुमच्याजवळ असेल अशी खबरदारी घ्या.
गर्दीत जाणं टाळा
कोव्हिड आरोग्य संकटात आपण ही गोष्ट शिकलोय की संसर्ग असेल त्यावेळी गर्दी टाळणं हे किती महत्त्वाचं आणि फायदेशीर ठरतं. आताही अनावश्यक असल्यास गर्दीत जाणं टाळा. खोकला वाढला असल्यास कार्यालयातही दोन ते तीन दिवस जाऊ नका. यामुळे इतरांना संसर्ग होणार नाही.
व्हायरल फ्ल्यू असल्यास काही दिवस घरी आराम करू शकत असाल तर उत्तम. यामुळे तुम्हीही लवकर बरे व्हाल आणि प्रसारही थांबू शकेल.
मास्क वापरा
कोव्हिड काळात आपण सगळ्यांनी मास्क वापरला आहे. मास्कमुळे आपणही सुरक्षित राहतो आणि इतरही. त्यामुळे गर्दीत जाताना मास्क नक्की वापरा असं डॉक्टर आवर्जून सांगतात.
डॉ. शिवकुमार म्हणाले, हल्ली कपड्यांना मॅचिंगम्हणून सुद्धा कापडी मास्क वापरला जातो. परंतु सर्जिकल मास्क वापरणं अधिक योग्य ठरेल. सर्जिकल मास्क अधिक उपयुक्त आहे.
आहार
डॉक्टरांनुसार, तुम्ही पौष्टिक आणि योग्य आहार घेणं गरजेचं आहे. याचं कारण म्हणजे योग्य आहारामुळेत शरीरात प्रतिकार शक्ती वाढू शकते. शरीराची इम्युनिटी किंवा प्रतिकार शक्तीच व्हायरसविरोधात लढत असते. प्रतिकार शक्ती चांगली असल्यास रुग्ण लवकर बरा होऊ शकतो. यामुळे आहाराकडे लक्ष द्या.
हायड्रेशन आणि व्यायाम हे सुद्धा महत्त्वाचं आहे.
हा व्हायरस ड्रॉपलेट इनफेक्शनमुळे एकमेकांमध्ये वेगाने पसरतो. आता सुदैवाने हा व्हायरस जीवघेणा नाही. परंतु हा व्हायरस वेगाने पसरतो आहे हे निश्चित.
डायरिया मुलांमध्ये सामान्य आहे. लगेच मुलांना डायरिया होतो. त्यामुळे डायरिया सुरू झाल्यास त्यांना डॉक्टरांकडे घेऊन जा.
कोमॉर्बीडीटीज हा शब्द आपण कोरोना काळात ऐकला आहे. आता ज्यांना कोमॉर्बीडीटी आहे त्यांनी अधिक काळजी घेणं गरजेचं आहे. त्यांच्या शरीरात व्हायरसचा इफेक्ट लवकर होतोना दिसतो. त्यामुळे त्यांनी दोन-तीन दिवसही उपचारासाठी थांबू नये तातडीने डॉक्टरांचा सल्ला घेणं गरजेचं आहे.
या आजारामध्ये खोकला, मळमळ, उलट्या, घसा दुखणे, ताप, अंगुखी आणि डायरिया यांच्यासारखी लक्षणे आढळून येत आहेत, अशी माहिती इंडियन मेडिकल असोसिएशनने एका प्रसिद्धीपत्रकामार्फत दिली आहे.
नागरिकांनी वरील लक्षणे आढळली तरी घाबरून न जाता काळजी घ्यावी.
या आजारामध्ये खोकला, मळमळ, उलट्या, घसा दुखणे, ताप, अंगुखी आणि डायरिया यांच्यासारखी लक्षणे आढळून येत आहेत, अशी माहिती इंडियन मेडिकल असोसिएशनने एका प्रसिद्धीपत्रकामार्फत दिली आहे. नागरिकांनी वरील लक्षणे आढळली तरी घाबरून न जाता काळजी घ्यावी.
IMA च्या पत्रकानुसार, ही लक्षणे पाच ते सात दिवस दिसू शकतात. ताप असल्यास तो तीन दिवसात बरा होतो. पण खोकला तीन आठवड्यांपर्यंत राहू शकतो. NCDC च्या माहितीनुसार यातील बहुतांश प्रकरणे ही 'H3N2' या विषाणूमुळे होत आहेत.
