पहिला विवाह कायदेशीररीत्या संपवल्याशिवाय हा (दुसरा) विवाह केल्यास दुसऱ्या पत्नीला तिच्या मृत पतीच्या पेन्शनचा लाभ मिळू शकत नाही, असा निर्वाळा मुंबई उच्च न्यायालयाने बुधवारी दिला. न्यायमूर्ती एस जे काथवाला आणि जाधव यांच्या खंडपीठाने सोलापूरचे रहिवासी शामल ताटे यांनी पेन्शनचा लाभ देण्यास सरकारच्या नकाराला आव्हान देणारी याचिका फेटाळून लावली.
उच्च न्यायालयाच्या आदेशानुसार, ताटे यांचे पती महादेव हे सोलापूर जिल्हाधिकारी कार्यालयात शिपाई म्हणून कार्यरत होते आणि 1996 मध्ये त्यांचे निधन झाले. महादेवने आपल्या दुसऱ्या पत्नीशी लग्न केले, त्यावेळी त्याचे लग्न झाले होते. महादेवच्या पहिल्या पत्नीचे कर्करोगाने निधन झाल्यानंतर, दुसरी पत्नी ताटे यांनी राज्य सरकारला पत्र लिहून महादेवच्या निवृत्ती वेतनाची उर्वरित रक्कम तात्काळ देण्यात यावी, अशी विनंती केली.
राज्य सरकारने चार अर्ज फेटाळले
बरेच विचारविनिमय केल्यानंतर, राज्य सरकारने 2007 ते 2014 दरम्यान टाटांनी दाखल केलेले चार अर्ज फेटाळले. त्यानंतर 2019 मध्ये ताटे यांनी उच्च न्यायालयात धाव घेतली होती. ती महादेवच्या तीन मुलांची आई असून समाजाला या लग्नाची माहिती आहे, असा युक्तिवाद त्यांनी केला होता. त्यामुळे तिला विशेषत: पहिल्या पत्नीच्या मृत्यूनंतर पेन्शन मिळू शकते.
न्यायालयाने सर्वोच्च न्यायालयाच्या विविध निकालांचा संदर्भ दिला होता ज्यामध्ये हिंदू विवाह कायद्यानुसार पहिला विवाह कायदेशीररित्या रद्द होत नाही तोपर्यंत दुसरा विवाह वैध नाही.
याचिकाकर्त्याला पेन्शन न देण्याचा राज्य सरकारचा निर्णय योग्य असल्याचे न्यायालयाने आपल्या आदेशात म्हटले आहे. कायदेशीरदृष्ट्या वैध पत्नीलाच पेन्शन मिळू शकते, असे राज्य सरकारने म्हटले होते. त्यासोबतच न्यायालयाने याचिका फेटाळून लावली.
