देशातील औष्णिक ऊर्जा प्रकल्पांमध्ये कोळशाच्या कमतरतेच्या मुद्द्यावर गृहमंत्री अमित शहा स्वतः सक्रिय झाले आहेत. सोमवारी, ऊर्जा मंत्री आर के सिंह, कोळसा मंत्री प्रल्हाद जोशी या विषयावर भेटण्यासाठी त्यांच्या निवासस्थानी पोहोचले. दोन्ही केंद्रीय मंत्र्यांसह त्यांच्या मंत्रालयांचे अधिकारीही उपस्थित होते. या महत्त्वाच्या बैठकीत एनटीपीसीचे अधिकारीही सहभागी होत आहेत. राजस्थान, दिल्ली, पंजाब, यूपीसह अनेक राज्यांनी कोळशाच्या कमतरतेचा हवाला देत सांगितले की, जर हे संकट कायम राहिले तर येत्या काही दिवसांत वीजपुरवठा खंडित होऊ शकतो.
एवढेच नाही तर दिल्लीच्या आप सरकारने या मुद्यावर केंद्र सरकारवर घणाघाती हल्ला चढवला आहे. रविवारी, उपमुख्यमंत्री मनीष सिसोदिया म्हणाले होते की केंद्र सरकार ऑक्सिजनच्या कमतरतेच्या मुद्द्यावर लक्ष केंद्रित न केल्याने हे संकट त्याच प्रकारे टाळत आहे. तथापि, अशा सर्व टिप्पण्यांना उत्तर देताना केंद्रीय ऊर्जा मंत्री आर के सिंह म्हणाले होते की, सध्या देशातील कोळशाच्या ऊर्जा प्रकल्पांमध्ये 7.2 दशलक्ष टन साठा आहे. कोळशाच्या वनस्पतींमध्ये पुरेसे साठा आहे, जे 4 दिवसांसाठी पुरेसे आहे. एवढेच नव्हे तर देशातील अनेक राज्यांमध्ये ब्लॅकआऊटच्या धमकीच्या बातम्या चुकीच्या असल्याचेही त्यांनी म्हटले होते.
ऊर्जामंत्र्यांनी हे संकट दूर केले, परंतु हालचाली सांगत आहेत की ते कठीण आहे
ते म्हणाले की, सरकारी मालकीच्या कोल इंडियाकडे सध्या 40 दशलक्ष टन साठा आहे, जो वीज केंद्रांना पुरवला जात आहे. वीज मंत्रालयाने म्हटले होते की वीजपुरवठ्यात शॉर्टफॉल किंवा व्यत्यय येण्याची चर्चा पूर्णपणे चुकीची आहे. गेल्या काही महिन्यांत लॉकडाऊनमध्ये शिथिलतेमुळे उद्योग वेगाने सुरू झाले आहेत. यामुळे कोळशाचा वापर वाढला आहे. त्याचबरोबर, अतिवृष्टीमुळे अनेक भागात कोळशाच्या खाणीवर परिणाम झाला आहे. यामुळे कोळशाच्या पुरवठ्यात तूट आहे.
70 टक्के वीज प्रकल्प कोळशावर अवलंबून आहेत
सांगायचे म्हणजे की भारतातील 70 टक्के वीज उत्पादन कोळशावर आधारित वीजनिर्मिती केंद्रांद्वारे केले जाते. अशा स्थितीत हे संकट अभूतपूर्व आहे आणि जर ते अधिक गंभीर झाले तर अनेक राज्यांमध्ये विजेचे संकट येऊ शकते. भारताप्रमाणेच चीनमध्येही कोळशाचे संकट दिसून आले आहे. चीनमधील अनेक कंपन्यांनी उत्पादन कमी केले आहे. एवढेच नव्हे तर अनेक राज्यांमध्ये वीज पुरवठाही कमी करण्यात आला आहे.
