नवी दिल्ली : देशाच्या किनारपट्टीवर चक्रीवादळ बिपरजॉयचा धोका निर्माण झाला आहे. हवामान विभागाने दिलेल्या माहितीनुसार, चक्रीवादळाचे आज तीव्र चक्री वादळात रुपांतर होऊन 9 जूनपर्यंत ते आणखी तीव्र स्वरूप धारण करेल. 8 ते 10 जून दरम्यान कोकण-गोवा-महाराष्ट्र किनारपट्टीवर समुद्र खडबडीत होण्याची शक्यता आहे. गुजरातमध्ये बिपरजॉयबाबत अलर्ट जारी करण्यात आला आहे. अरबी समुद्रातील या वर्षातील पहिले चक्रीवादळ बिपरजॉयचा भारतातील कोणत्या ठिकाणी परिणाम होईल? या वादळाचा भारतातील मान्सूनवरही परिणाम होऊ शकतो का?
1. भारत, ओमान, इराण आणि पाकिस्तानसह अरबी समुद्राच्या सीमेवर असलेल्या देशांवर IMD ने अद्याप कोणत्याही मोठ्या प्रभावाचा अंदाज लावलेला नाही. हवामान अंदाज करणार्‍या एजन्सींनी सांगितले की, हे वादळ अवघ्या 48 तासांत चक्रीवादळातून तीव्र चक्रीवादळात सरकत आहे, पूर्वीचे मूल्यांकन झुगारून. पर्यावरणीय परिस्थिती 12 जूनपर्यंत अत्यंत तीव्र चक्रीवादळाची स्थिती दर्शवते.
बंगालच्या उपसागरात आणि अरबी समुद्रात चक्रीवादळांची तीव्रता वाढत असून हवामान बदलामुळे ते दीर्घकाळ सक्रिय राहू शकतात, असे हवामान तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
2. अरबी समुद्रातील या वर्षीचे पहिले चक्रीवादळ बिपरजॉय वेगाने तीव्र चक्री वादळात रूपांतरित झाले आहे. यामुळे केरळमध्ये मान्सूनचा वेग कमी होईल आणि दक्षिणेकडील द्वीपकल्पात त्याची कमकुवत प्रगती होईल अशी अपेक्षा आहे. केरळमध्ये दोन दिवसांत मान्सून सुरू होण्यास अनुकूल परिस्थिती असल्याचे भारतीय हवामान विभागाने (IMD) म्हटले आहे. तथापि, हवामान शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की चक्रीवादळाचा मान्सूनच्या तीव्रतेवर परिणाम होत आहे आणि केरळमध्ये त्याचा सौम्य प्रारंभ होईल.
3. बिपरजॉय हे गुजरातच्या पोरबंदरच्या किनारी जिल्ह्याच्या दक्षिण-पश्चिम सुमारे 1,060 किमी अंतरावर आहे, म्हणून राज्य सरकारने सांगितले की ते कोणत्याही नैसर्गिक आपत्तीला तोंड देण्यासाठी पूर्णपणे तयार आहे. भारतीय हवामान विभागाच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, अरबी समुद्रातील या वर्षातील पहिल्या वादळ बिपरजॉयमुळे येत्या काही दिवसांत किनारी जिल्ह्यांमध्ये ताशी 40 ते 50 किमी वेगाने वारे वाहण्याची शक्यता आहे आणि काही ठिकाणी हलका पाऊस पडण्याची शक्यता आहे. राज्याचा काही भाग आहे. गुजरातमधील मच्छिमारांना १४ जूनपर्यंत अरबी समुद्रात जाऊ नये, असा इशारा देण्यात आला आहे. आयएमडीच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, वादळामुळे सौराष्ट्र आणि दक्षिण गुजरात भागात 9 ते 11 जूनपर्यंत हलका पाऊस पडण्याची शक्यता आहे.
4. सुनील कांबळे, आयएमडी वैज्ञानिक, मुंबई यांनी सांगितले की अरबी समुद्रात पुढील काही तासांत चक्रीवादळ तयार होण्याची शक्यता आहे. चक्रीवादळ अजूनही आपल्या किनारपट्टीपासून दूर आहे, त्यामुळे आपल्या किनारपट्टीवर त्याचा प्रभाव संभवत नाही. मच्छिमारांना समुद्रात जाण्यास मनाई करण्यात आली आहे, हा आदेश पुढील 10 दिवस टिकू शकतो. बिपरजॉय गुरुवारी उत्तरेकडे सरकण्याची शक्यता आहे. त्यानंतर तीन दिवसांत ते उत्तर-पश्चिम दिशा घेऊ शकते. हवामान खात्याने या वादळाला अत्यंत विनाशकारी चक्रीवादळाच्या श्रेणीत ठेवले आहे.
5. हवामानशास्त्रज्ञ रॉक्सी मॅथ्यू कोल यांनी सांगितले की, अरबी समुद्रातील चक्रीवादळातील वाढ हा महासागरांच्या तापमानात वाढ आणि ग्लोबल वॉर्मिंगमुळे आर्द्रतेची वाढती उपलब्धता यांच्याशी जवळचा संबंध आहे. अरबी समुद्र पूर्वी थंड असायचा, पण आता तो उबदार आहे. नैऋत्य मान्सून साधारणपणे 1 जून रोजी केरळमध्ये दाखल होतो. हे कमी-अधिक सात दिवस असू शकते. आयएमडीने मेच्या मध्यात सांगितले होते की मान्सून ४ जूनपर्यंत केरळमध्ये पोहोचेल. स्कायमेटने यापूर्वी केरळमध्ये 7 जून रोजी मान्सून सुरू होण्याचा अंदाज वर्तवला होता, असे म्हटले होते की तो तेथे तीन दिवस आधी किंवा नंतर पोहोचू शकेल.
Edited by : Smita Joshi
