आधार कार्ड हे सर्वात महत्त्वाची ओळख पडताळणी दस्तऐवज आहे. बँक खाते उघडण्यापासून आयकर विवरण परत भरणे आवश्यक आहे. आधार कार्ड सुरक्षित ठेवणे आणि त्याचा गैरवापर रोखणे महत्वाचे आहे. आधारची सुरक्षा बळकट करण्यासाठी सरकारने अनेक पावले उचलली आहेत. यूनिक आयडेंटिफिकेशन अॅथॉरिटी ऑफ इंडिया (UIDAI) आधार कार्डधारकांना त्यांचा आधार क्रमांक लॉक आणि अनलॉक करण्याची सुविधा देत आहे. यामुळे आधार नंबरची गोपनीयता आणि सुरक्षितता आणखी मजबूत होते.
अशा प्रकारे आपण आपल्या आधारचा गैरवापर थांबवू शकता…
आधार क्रमांक लॉक करा
आधार लॉक करणे म्हणजे 12-अंकी आधार नंबर लॉक करणे आणि सर्व प्रकारच्या प्रमाणीकरणासाठी 16-अंकी व्हर्च्युअल आयडी (VID) वापरणे. आधार लॉक करण्याचे 2 मार्ग आहेत.
UIDAI वेबसाइट मार्गे
- सर्वप्रथम uidai.gov.in या वेबसाइटवर जा. यानंतर, आधार सर्व्हिसेस अंतर्गत आधार लॉक आणि अनलॉक सेवेवर क्लिक करा.
- आता लॉक UID वर क्लिक करा.
- आता आपल्याला 12 अंकी आधार क्रमांक (UID) प्रविष्ट करावा लागेल. यानंतर, आधार कार्डमध्ये दिलेले आपले पूर्ण नाव प्रविष्ट करा. तसेच, पिन कोड प्रविष्ट करा.
- यानंतर आपल्याला सुरक्षा कोड (कॅप्चा कोड) प्रविष्ट करावा लागेल.
- आता आपणास सेंड OTP किंवा इंटर TOTP वर क्लिक करावे लागेल.
- तुम्ही तुमच्या मोबाइलवर वन-टाइम पासवर्ड (OTP) प्रविष्ट करताच तुमचा आधार नंबर लॉक होईल.
- अशीच प्रक्रिया अवलंबून आपण आधार क्रमांक अनलॉक करू शकता.
SMS द्वारे लॉक करा
UID (आधार क्रमांक) एसएमएसद्वारे लॉक करण्यासाठी, आधार कार्डधारकाकडे 16-अंकी VID नंबर असणे आवश्यक आहे. हे आवश्यक आहे. जर वापरकर्त्याकडे व्हीआयडी नसल्यास तो रहिवासी पोर्टलद्वारे एसएमएस सेवा किंवा यूआयडीएआय वेबसाइटवर तयार करू शकतो. हे लक्षात ठेवा की एसएमएसद्वारे व्हर्च्युअल आयडी (VID) तयार करण्यासाठी आपला मोबाइल नंबर UIDA डेटाबेसमध्ये रजिस्टर्ड असणे आवश्यक आहे.
स्टेप 1 - आपल्या रजिस्टर्ड मोबाइल नंबरवरून OTPसाठी 1947 वर SMS करा. या संदेशामध्ये आपल्याला आपल्या आधार क्रमांकाचे शेवटचे 4 अंक प्रविष्ट करावे लागतील. समजा तुमचा आधार क्रमांक 1567 6754 7654 आहे, तर संदेश असे काहीतरी असेल- GETOTP7654.
स्टेप 2- तुमच्या वतीने एसएमएस पाठविल्यानंतर, यूआयडीएआय तुम्हाला एसएमएसद्वारे 6 अंकी ओटीपी पाठवेल.
स्टेप 3- आता आपणास आणखी एक एसएमएस पाठवावा लागेल, जो यासारखे काहीतरी असेल - आपल्या आधारचे शेवटचे 4 अंक आणि 6 अंकी ओटीपी नंबर लॉक करा.
स्टेप 4- SMS पाठविल्यानंतर UIDAI आपला आधार नंबर लॉक करेल. आपल्याला त्याचा कन्फर्मेशन संदेश देखील मिळेल.
आधारामध्ये बायोमेट्रिक्स लॉक करणे
आधार कार्ड धारक बायोमेट्रिक्स देखील लॉक आणि अनलॉक करू शकतात. बायोमेट्रिक लॉकिंग / अनलॉक सेवेमुळे आधार कार्डधारकांना त्यांचे बायोमेट्रिक्स लॉक आणि तात्पुरते अनलॉक करता येतात. हे वैशिष्ट्य कोणत्याही आधार कार्डधारकाच्या बायोमेट्रिक्स डेटाची गोपनीयता अधिक सुरक्षित करते.
आधार बायोमेट्रिक्स कसे लॉक करावे
- सर्वप्रथम uidai.gov.in वेबसाइटला भेट द्या.
- त्यानंतर आधार सेवा अंतर्गत लॉक / अनलॉक बायोमेट्रिक्सवर क्लिक करा.
- एक नवीन पृष्ठ उघडेल. तेथे, टीक केल्यावर आपल्याला लॉक / अनलॉक बायोमेट्रिक्सवर क्लिक करावे लागेल.
- आता आपणास येथे आपला 12 अंकी आधार क्रमांक किंवा व्हीआयडी प्रविष्ट करावा लागेल.
- यानंतर आपल्याला कॅप्चा कोड प्रविष्ट करावा लागेल. आता आपल्याला सेंड ओटीपी किंवा एंटर टीओटीपी वर क्लिक करावे लागेल.
- असे केल्याने आपले बायोमेट्रिक्स लॉक केले जातील.
