निरोगी राहण्यासाठी लहानपणापासूनच शरीर आणि मन निरोगी ठेवण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे. यासाठी नियमित व्यायाम आणि योगासने केली पाहिजेत. अनेक प्रकारच्या आजारांपासून बचाव करण्यासाठी योगासन करणे फायदेशीर ठरते. योगासने केवळ शरीर निरोगी ठेवत नाही तर मनही स्थिर ठेवते.प्रत्येक वयोगटासाठी चार प्रकारची योगासने फायदेशीर आहेत. लहान मुले आणि प्रौढ व्यक्ती नियमितपणे चार योगासने करू शकतात. योगा केल्याने आरोग्यदायी फायदे मिळतात.कोणती आहे ती चार योगासने जाणून घेऊ या.
मार्जारासन:
शरीराला टेबलच्या अवस्थेत आणा . आता तुमचे हात आणि गुडघे नितंब आणि खांदे आणि कोपर यांच्या खाली जमिनीवर सरळ रेषेत ठेवा. मान आणि डोके सरळ ठेवा आणि पाठीचा कणा वाकवू नका. शरीराचे वजन तळवे आणि गुडघ्यांवर सारखेच ठेवून, कंबर छताच्या दिशेने उचला. छातीवर चिप ठेवताना, दीर्घ श्वास घ्या आणि पोटापर्यंत खाली न्या आता कंबर वर करा. छताच्या दिशेने डोके उचला.
शीर्षासन योग-
मन शांत आणि निरोगी ठेवण्यासाठी शिर्षासन करू शकता. हे आसन थायरॉईड आणि पॅराथायरॉईड ग्रंथींचे कार्य सुधारते. संज्ञानात्मक कार्यप्रदर्शन सुधारण्यासाठी हे अत्यंत उपयुक्त आहे. या योगाभ्यासाची सवय लावल्याने मानसिक आरोग्य चांगले राहण्यास आणि एकाग्रता राखण्यास मदत होऊ शकते.
सर्वांगासन -
पौगंडावस्थेत हे योगासन केल्याने फायदा होतो. सर्वांगासन करताना पाठीवर झोपावे. दोन्ही पाय एकत्र जोडून हात आणि तळवे जमिनीकडे तोंड करून ठेवा. तळहातांनी जमिनीवर दाबून दोन्ही पाय सरळ छताच्या दिशेने उचला. नितंब आणि कंबर जमिनीपासून वर उचलताना, कोपर वाकवून कंबरेवर ठेवा. शरीराला हाताने आधार देऊन 90 अंशाच्या कोनात ठेवा. काही सेकंद या स्थितीत रहा.
प्राणायाम-
मेंदूच्या पेशींमध्ये ऑक्सिजनचे चांगले परिसंचरण राखण्यासाठी प्राणायाम सराव उपयुक्त ठरतो. मज्जासंस्था व्यवस्थित ठेवण्यासाठी, लठ्ठपणा, मधुमेह कमी करण्यासाठी आणि शरीरातील विषारी पदार्थ काढून टाकण्यासाठीही या योगाचा अभ्यास फायदेशीर मानला जातो. प्राणायामाचा सराव केल्याने तणावाची पातळी देखील कमी होते जे केस गळण्याचे एक प्रमुख कारण मानले जाते. कपालभाती, अनुलोम-विलोम यांसारख्या प्राणायामच्या नियमित सरावाची सवय लावून शरीराला अनेक फायदे मिळू शकतात.