यूपीएससीमधील अपयश हा आयुष्याचा शेवट नाही. खरे यश म्हणजे जेव्हा तुम्ही तुमच्या क्षमता ओळखता, नवीन मार्ग शोधता आणि पूर्ण उत्कटतेने पुढे जाता. येथे काही करिअर क्षेत्रे आहेत जी तुम्हाला कठोर परिश्रम आणि समर्पणाने मोठी उंची गाठण्यास मदत करू शकतात.
UPSC मध्ये यशस्वी होऊ शकला नसाल तर घाबरून जाण्याची गरज नाही. तुमच्यासाठी अनेक उत्तम करिअर पर्याय आहेत, ज्यामध्ये तुम्हाला केवळ नाव कमावण्याची संधी मिळणार नाही तर पैसेही मिळतात. चला तर अशा काही पर्यायांबद्दल जाणून घेऊ या.
1. सार्वजनिक धोरण आणि प्रशासन
जर तुम्हाला धोरण बनवण्यात आणि समाज सुधारण्यात रस असेल, तर तुम्ही सार्वजनिक धोरण क्षेत्रात करिअर करू शकता. अनेक नामांकित संस्था सार्वजनिक धोरणात पदव्युत्तर पदवी देतात. यानंतर तुम्ही सरकारी सल्लागार, थिंक टँक तज्ञ किंवा एनजीओमध्ये उच्च पदांवर काम करू शकता. या क्षेत्रात, विशेषतः मोठ्या संस्थांमध्ये, पगारही बराच चांगला आहे.
2. पत्रकारिता आणि नागरी सेवा अहवाल
जर तुम्हाला लेखनाची आवड असेल आणि प्रशासन आणि समाजाशी संबंधित मुद्द्यांमध्ये रस असेल तर पत्रकारिता हा एक उत्तम पर्याय असू शकतो. तुम्ही राजकीय पत्रकार, विश्लेषक किंवा संपादक म्हणून करिअर करू शकता. नामांकित माध्यम संस्थांमधील तुमचा अनुभव वाढत असताना, तुमचे उत्पन्नही वेगाने वाढते.
3. कॉर्पोरेट क्षेत्रातील व्यवस्थापन व्यावसायिक.
यूपीएससीच्या तयारीतून मिळवलेले विश्लेषणात्मक कौशल्य कॉर्पोरेट क्षेत्रात वापरता येते. तुम्ही एमबीए करू शकता आणि नंतर एखाद्या मोठ्या कंपनीच्या व्यवस्थापन, सल्लागार किंवा रणनीती विभागात काम करू शकता. टॉप एमबीए कॉलेजमधून शिक्षण घेऊन, तुम्हाला वार्षिक १५-२५ लाख रुपयांचे पॅकेज मिळू शकते.
4. लॉ आणि ज्युडिशिअल सर्व्हिस
जर तुम्हाला कायद्यात रस असेल तर तुम्ही कायद्याचा अभ्यास करू शकता. एलएलबी केल्यानंतर, तुम्ही अ‍ॅडव्होकेसी, कॉर्पोरेट लॉयर, ज्युडिशियल सर्व्हिस (पीसीएस-जे) सारख्या परीक्षांना बसू शकता. या क्षेत्रातही करिअर स्थिर आहे आणि कमाई चांगली आहे.
5. स्टार्टअप आणि एंटरप्रेन्योरशिप
जर तुमच्याकडे नवीन कल्पना असतील आणि जोखीम घेण्याची आवड असेल तर तुम्ही स्वतःचा स्टार्टअप सुरू करू शकता. आज भारतात स्टार्टअप संस्कृती वेगाने वाढत आहे आणि सरकार नवीन कंपन्यांना प्रोत्साहन देत आहे. योग्य नियोजन आणि कठोर परिश्रमाने तुम्ही लवकरच चांगला नफा कमवू शकता.
6. बँकिंग आणि वित्त क्षेत्र
तुम्ही बँकिंग परीक्षांची तयारी करू शकता (जसे की आयबीपीएस, एसबीआय पीओ, आरबीआय ग्रेड बी). या परीक्षांद्वारे सरकारी बँक किंवा वित्तीय संस्थेत चांगली पदे आणि उत्कृष्ट पगार मिळू शकतो. याशिवाय, खाजगी वित्त कंपन्यांमध्येही मोठ्या संधी आहेत.
7. अध्यापन आणि शैक्षणिक क्षेत्र:
जर तुम्हाला अध्यापनाची आवड असेल तर तुम्ही कोणत्याही विद्यापीठ, महाविद्यालय किंवा कोचिंग संस्थेत शिक्षक होऊ शकता. यूपीएससीच्या तयारीच्या अनुभवाचा फायदा घेऊन तुम्ही सिव्हिल सर्व्हिसेस कोचिंगमध्येही करिअर करू शकता. अनुभवी शिक्षकांची मागणी खूप जास्त आहे आणि पगारही चांगला आहे.
