देवी लक्ष्मीने बिल्व वृक्षाचे रूप का घेतले, वाचा अशी कथा जी तुम्ही कुठेही ऐकली नसेल.आज शुक्रवार असून या दिवशी लक्ष्मीची पूजा केली जाते. मात्र, तुम्हाला माहित आहे का की देवी लक्ष्मीने बिल्व वृक्षाचे रूप धारण केले होते. तर जाणून घ्या त्यामागील कथा.
पौराणिक कथा- नारदजींनी एकदा भोलेनाथांची स्तुती केली आणि विचारले - प्रभु, तुम्हाला प्रसन्न करण्याचा सर्वात चांगला आणि सोपा मार्ग कोणता आहे? हे त्रिलोकीनाथ, तू निर्विकार आणि नि:स्वार्थी आहेस, सहज आनंदी होतो, तरीही मला जाणून घ्यायचे आहे की तुला काय प्रिय आहे? शिवजी म्हणाले - नारदजी, जरी मला भक्ताच्या भावना सर्वात जास्त आवडतात, तरीही तुम्ही विचारले आहे, म्हणून मी सांगेन. पाण्याबरोबरच मला बिल्वपत्रही खूप आवडते. जे मला भक्तीभावाने अखंड बिल्वपत्र अर्पण करतात, त्यांना मी माझ्या जगात स्थान देतो.
भगवान शंकर आणि माता पार्वतीची पूजा करून नारदजी आपल्या जगात गेले. त्यांच्या जाण्यानंतर पार्वतीजींनी शिवजींना विचारले - हे प्रभु, मला हे जाणून घेण्याची खूप इच्छा आहे की तुम्हाला बिल्वपत्र इतके का आवडते? कृपया माझी उत्सुकता पूर्ण करा. शिवजी म्हणाले - हे शिवा, बिल्वची पाने माझ्या केसांसारखी आहेत. तिची त्रिपत्र म्हणजे ऋग्वेद, यजुर्वेद आणि सामवेद अशी 3 पाने आहेत. शाखा हे संपूर्ण शास्त्राचे स्वरूप आहे. बिल्व वृक्षाला पृथ्वीचे कल्पवृक्ष समजा, जे ब्रह्मा-विष्णू-शिवांचे रूप आहे. स्वतः महालक्ष्मीचा जन्म शैल पर्वतावर बिल्व वृक्षाच्या रूपात झाला होता. हे ऐकून पार्वतीजींना उत्सुकता लागली. त्यांनी विचारले- लक्ष्मीने बिल्व वृक्षाचे रूप का घेतले? ही कथा सविस्तर सांगा. भोलेनाथ देवी पार्वतीला कथा सांगू लागले. हे देवी! सतयुगात माझ्या भागाचे रामेश्वर लिंग प्रकाशाच्या रूपात होते.
ब्रह्मदेव इत्यादी देवांनी तिची विधिवत पूजा केली होती, त्यामुळे माझ्या कृपेने वाग्देवी सर्वांची प्रिय झाली. ती भगवान विष्णूंना नेहमीच प्रिय झाली. माझ्या प्रभावामुळे भगवान केशवांचे वाग्देवीवर प्रेम होते, परंतु स्वत: लक्ष्मीवर नाही, म्हणून लक्ष्मी देवी चिंतेत आणि रागाने परम उत्तम श्री शैल पर्वताकडे गेल्या. तेथे त्यांनी माझ्या मूर्तीची उग्र तपश्चर्या सुरू केली. काही वेळाने महालक्ष्मीजींनी माझ्या मूर्तीपेक्षा किंचित उंच झाडाचे रूप धारण केले आणि तिच्या पानांनी आणि फुलांनी माझी अखंड पूजा करू लागल्या. अशा रीतीने त्यांनी कोटी वर्षे (1 कोटी वर्षे) उपासना केली. शेवटी त्यांना माझी कृपा झाली. श्रीहरीच्या हृदयातील माझ्या प्रभावामुळे वाग्देवीबद्दलची ओढ संपली पाहिजे, अशी महालक्ष्मीने मागणी केली.
शिवजी म्हणाले - मी महालक्ष्मीला समजावले की श्रीहरीच्या हृदयात तुझ्याशिवाय इतर कोणावरही प्रेम नाही. त्यांना वाग्देवीबद्दल आदर आहे. हे ऐकून लक्ष्मीजी प्रसन्न झाले आणि पुन्हा एकदा श्रीविष्णूच्या हृदयात विराजमान होऊन त्यांच्याबरोबर अखंड चालू लागले. हे पार्वती ! महालक्ष्मीच्या हृदयातील एक मोठा विकार अशा प्रकारे दूर झाला. यामुळे हरिप्रिया नेहमी त्याच वृक्षरूपात मोठ्या भक्तिभावाने माझी पूजा करू लागली. या कारणास्तव मला बिल्व खूप प्रिय आहे आणि मी बिल्व वृक्षाचा आश्रय घेतो.
बिल्व वृक्ष नेहमी सर्व तीर्थ आणि सर्व दिव्य मानले पाहिजे. यात किंचितही शंका नाही. जो भक्त बिल्वाच्या पानाचे, बिल्वाचे फूल, बिल्वाचे झाड किंवा बिल्वाच्या लाकडाच्या चंदनाने माझी पूजा करतो, तो भक्त मला प्रिय आहे. बिल्व वृक्षाला शिवासारखेच समजा. ते माझे शरीर आहे. जो माझे नाव बिल्वावर चंदनाने लिहून मला अर्पण करतो, त्याला मी सर्व पापांपासून मुक्त करून माझ्या जगात स्थान देतो. खुद्द लक्ष्मीजीही त्या व्यक्तीला नमस्कार करतात. जो बिल्वमूलमध्ये प्राण सोडतो, त्याला रुद्र देह प्राप्त होतो.
Edited by : Smita Joshi