International Museum Day 2025: आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन इतिहास आणि महत्व जाणून घ्या

International Museum Day 2025:जगाच्या विकासासाठी इतिहास लक्षात ठेवणे गरजेचे आहे. आपली संस्कृती, परंपरा, ऐतिहासिक दिवस, लोक आणि वारसा आपण जपला पाहिजे, जेणेकरून आपल्याला विकासाचा योग्य मार्ग मिळेल.ही गरज समजून जगभरातील देश आपली संस्कृती, परंपरा आणि ऐतिहासिक महत्त्व असलेल्या भूतकाळातील अवशेष आणि कलाकृती सुरक्षित ठिकाणी जतन करतात. त्याला संग्रहालय म्हणतात.

संग्रहालय  आपल्याला इतिहासाशी जोडतात.लोकांना इतिहासाकडे घेऊन जाण्यासाठी आणि त्याच्याशी संबंधित गोष्टींचे जतन करण्यासाठी जगभरात अनेक मोठी, खूप जुनी आणि लोकप्रिय संग्रहालये आहेत. या संग्रहालयांचे महत्त्व समजावून सांगण्याच्या उद्देशाने दरवर्षी आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिनही साजरा केला जातो.

आपण कोणतेही शहर किंवा ठिकाण जाणून घेऊ इच्छित असल्यास एखाद्याने प्रथम त्याच्या मुळाशी पोहोचले पाहिजे. आजकाल मुळांपर्यंत पोहोचण्यासाठी कोणालाही फारसा वेळ नसतो, की ते पहिल्यांदा काही ठिकाणी अभ्यास करतात आणि मग तिथे पोचतात, पण तिथे गेल्यावर संग्रहालयात जाणे हा एक चांगला पर्याय असू शकतो. लोकांना इतिहासबद्दल माहिती देण्यासाठी व त्यासंबंधी वस्तू जपण्यासाठी जगभरातील संग्रहालये चांगले कार्य करत आहेत. दरवर्षी 18 मे आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन म्हणून साजरा केला.

आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन दरवर्षी 18 मे रोजी साजरा केला जातो. जगातील अनेक देशांमध्ये संग्रहालय दिन साजरा केला जातो. 2009 पर्यंत 90 पेक्षा जास्त देशांमध्ये संग्रहालय दिन साजरा करण्यात आला.जगभरात 30000 हून अधिक संग्रहालये आहेत जी हा दिवस साजरा करतात.

संग्रहालय दिनाचा इतिहास

इंटरनॅशनल कौन्सिल ऑफ म्युझियम्स (ICOM) ने प्रथम संग्रहालय दिवस साजरा करण्याची कल्पना सुचली आणि 1977 मध्ये हा दिवस साजरा करण्यास सुरुवात केली. त्यानंतर दरवर्षी 18 मे रोजी आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन साजरा केला जाऊ लागला. जगातील अनेक देशांमध्ये स्थापन झालेली संग्रहालये हा दिवस साजरा करतात आणि संग्रहालयांच्या महत्त्वाविषयी जागरूकता पसरवण्यासाठी कार्यक्रम आयोजित करतात.

इंटरनॅशनल कौन्सिल ऑफ म्युझियम्स (ICOM) ही एक संस्था आहे ज्याचे मुख्य कार्य ऐतिहासिक, धार्मिक आणि सांस्कृतिक महत्त्व असलेल्या गोष्टींचे जतन करणे आहे. ICOM च्या जगभरात 31 आंतरराष्ट्रीय समित्या आहेत. याशिवाय महत्त्वाच्या वस्तूंची अवैध तस्करी रोखण्यासाठीही आयसीओएम काम करते. हे आपत्कालीन परिस्थितीत संग्रहालयांना मदत देखील प्रदान करते.

Edited by - Priya Dixit